Cytat: jessica418
a tak na zwany ,,chopiski rozum,, jak mozna sie tego nauczyc? Bo to czytam czytam i stwierdzilam,potrzebna mi pomoc jakiejs osoby :D
Na tak zwany chłopski rozum:
Czas passato prossimo to odpowiednik naszego czasu przeszłego dokonanego (mówiąc najprościej): poszeł, przeczytał, zjadł itp.
Budowa
ESSERE/AVERE w odmianie + participio passato
Odmianę essere i avere zapewne już znasz.
Participio passato (imiesłów bierny) reguralnie tworzy się dodając do tematu czasownika (bezokolicznik bez ostatnich 3 liter ;)) końcówki:
1. koniugacja (-are) -> -ato: parlare - parlato (mówić - powiedziany)
2. koniugacja (-ere) -> -uto: ricevere - ricevuto (otrzymywać - otrzymany)
3. koniugacja (-ire) -> -ito: finire - finito (kończyć - skończony)
Jest wiele czasowników nieregularnych - tabelę z nimi masz choćby w pierwszym podanym przeze mnie linku, nie będę tego przepisywać.
Mówiąc w dużym uproszczeniu ESSERE używa się mówiąc o ruchu (iść), zmianach stanu (rodzić się), czasownikach zwrotnych i wszystkich, od których po polsku nie da się utworzyć strony biernej (być, zostać, zdołać).
Przy użyciu ESSERE końcówkę participio passato uzgadnia się z czasownikiem, tak samo jak odmianę rzeczownika: -o/ -a/ -i/ -e:
e' tornat
o - wrócił
sono tornat
e - wróciły
AVERE używa się na ogół we wszystkich innych przypadkach. Nie uzgadnia się participio passato.
ha letto - przeczytał/a
hanno letto - przeczytali/przeczytały
W niektórych przypadkach używa się AVERE lub ESSERE zależnie od kontekstu:
ho finito - skończyłem; e' finito - skończył się
ho bruciato - spaliłem; e' bruciato - spalił się
Ale dokładniejsze reguły musisz doczytać (tu masz napisane bardziej szczegółowo, ale też trochę bardziej skomplikowanie: http://www.jezyk-wloski.com/gramatyka/96-czasowniki-tworzce-czas-przeszy-z-essere-lub-avere.html), podałam tak ogólnie, na chłopski rozum.
A więc, to bardzo proste:
Sono andata - poszłam
e' nato - urodził się (niereg. od
nascere -rodzić się)
siete arrivate - przybyłyście
abbiamo scritto - napisaliśmy/napisałyśmy
ha sentito - usłyszał/-a
ho bevuto - wypiłem/wypiłam (niereg. od
bere - pić)
Wszystko jasne?
edytowany przez Silva90: 11 lut 2013