Zgodnie z ustawą o nadawaniu obywatelstwa (cittadinanza) włoskie obywatelstwo może otrzymać każdy, kto poślubił obywatela Włoch. Wniosek o nadanie obywatelstwa może złożyć również osoba, która zawarła związek z cudzoziemcem, który następnie stał się również obywatelem Włoch z tytułu stałego osiedlenia się w Italii.
Prawo do otrzymania włoskie obywatelstwa przysługuje każdemu, kto zawarł związek małżeński z Włochem. Wyjątkiem są sytuacje, w których wnioskodawca ma przeszłość kryminalną, był karany we Włoszech lub za granicą za ciężkie przestępstwa (reati particolarmente gravi) i co za tym idzie może zostać uznany za osobę stwarzającą zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa włoskiego czy porządku publicznego (sicurezza dello stato italiano o per l’ordine publico).
Włoskie obywatelstwo nie jest nadawane automatycznie. Osoba zainteresowana musi złożyć wniosek i dostarczyć wszystkie wymagane przez prawo dokumenty.
Oto jak wygląda procedura nadawania włoskiego obywatelstwa ze względu na ślub z Włochem:
Małżonek, będący obywatelem kraju spoza UE (coniuge extracomunitario) lub będący obywatelem Unii (comunitario) może otrzymać włoskie obywatelstwo po dwóch latach małżeństwa, jeżeli jest rezydentem we Włoszech lub po trzech latach, jeżeli mieszka za granicą. Okres ten zostaje skrócony o połowę, jeżeli małżonkom urodziły się dzieci lub zostały przez nich adoptowane.
Jeżeli jest rezydentem we Włoszech obywatel spoza UE musi posiadać pozwolenie na pobyt (permesso di soggiorno), a obywatel Unii zaświadczenie o legalnym pobycie (attestato di soggiorno).
Zarówno obywatele UE jaki i ci spoza Wspólnoty muszą być wpisani do rejestru w Urzędzie Stanu Cywilnego (Anagrafe) w miejscu zamieszkania we Włoszech, czyli posiadać zameldowanie (residenza).
Jeżeli osoba starająca się o przyznanie obywatelstwa nie mieszka we Włoszech, musi posiadać uregulowaną kwestię pobytową, w kraju, w którym mieszka.
Małżeństwo musi trwać do momentu przyznania obywatelstwa włoskiego i do momentu wydania dekretu poświadczającego ten fakt (decreto di riconoscimento della cittadinanza).
Zatem obywatelstwo zostanie przyznane tylko wtedy, kiedy nie nastąpił rozpad małżeństwa z powodu rozwodu lub separacji (divorzio o separazione) i o ile ślub nie został unieważniony (annullamento).
Ponadto prawo wymaga, aby małżonkowie mieszkali ze sobą.
Gdzie złożyć wniosek
Wniosek o nadanie obywatelstwa włoskiego składa się w prefekturze (Prefettura) w miejscu zamieszkania.
Należy wypełnić formularz A (modello A), który można ściągnąć z internetu: http://www.stranieriinitalia.it/cittadinanza-modello_a_cittadinanza_per_matrimonio_4891.html lub otrzymać w prefekturze.
Kto nie mieszka we Włoszech składa wniosek w konsulacie włoskim.
Do wniosku należy załączyć następujące dokumenty:
1. kopię pozwolenia na pobyt (permesso di soggiorno) – w przypadku obywateli spoza UE lub zaświadczenie o pobycie (attestato di soggiorno) – w przypadku obywateli unijnych.
2. całkowity odpis aktu ślubu (atto integrale di matrimonio);
3. akt urodzenia (odpis zupełny lub całkowity)
4. włoski odpowiednik dokumentu zwanego w Polsce zaświadczeniem o niekaralności, czyli certificato generale del Casellario Giudiziale e dei carichi pendenti, które wystawia sąd (Tribunale Penale Italiano).
5. certyfikat o historii zameldowania (certificato storico di residenza)
6. zaświadczenie o stanie rodziny (certificato di stato di famiglia)
7. zaświadczenie o niekaralności wystawione przez kraj pochodzenia lub kraj stałego pobytu przetłumaczony i zalegalizowany przez włoski konsulat.
8. zaświadczenie o posiadaniu obywatelstwa włoskiego przez małżonka (certificato di cittadinanza italiana del coniuge)
9. pokwitowanie uiszczenia wymaganej opłaty w wysokości € 200.00 i znaczek skarbowy za 14,62 € (marca da bollo).
Opłatę w wysokości 200 euro dokonuje si na poczcie. Wpłaty należy dokonać na specjalne konto Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, którego numer można otrzymać w prefekturze i w urzędach pocztowych.
Osoby mieszkające za granicą powinny dowiedzieć się w konsulacie włoskim w kraju pobytu w jaki sposób z zagranicy dokonać tej wpłaty.
Złożyłem wniosek i co dalej?
Prefektura może prosić o przedstawienie dodatkowych dokumentów. Jeżeli nastąpi taka konieczność, wymagane dokumenty uzupełniające najlepiej złożyć w możliwie krótkim czasie, gdyż „ociąganie się” może spowodować, że wniosek w ogóle zostanie odrzucony.
Prefektura przesyła wniosek do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Ministero dell'Interno) oraz do kwestury (Questura) i Ministerstwa Sprawiedliwości (Ministero della Giustizia), które muszą go zaopiniować.
Kwestura może w między czasie sprawdzić, czy małżonkowie rzeczywiście ze sobą mieszkają.
Jeżeli okaże się, że małżeństwo jest „papierowe”, wniosek o przyznanie obywatelstwa zostanie odrzucony.
Zgodnie z przepisami p cała procedura administracyjna musi zakończyć się w ciągu 730 dni od daty złożenia wniosku, czyli w ciągu 2 lat.
Jeżeli upłynął ten okres, a w wnioskodawca nie otrzymał żadnego zawiadomienia z Prefektury o tym czy jego wniosek rozpatrzono pozytywnie czy negatywnie może on założyć sprawę cywilną w sądzie i na drodze sądowej dochodzić swojego prawa do obywatelstwa włoskiego.
Czy mogę dowiedzieć się na jakim etapie jest moja praktyka?
Można dowiedzieć się na jakim etapie rozpatrywana jest praktyka poprzez infolinię włoskiego MSW (Call Center del Ministero dell’Interno): tel. 06 – 48042101; - 102; -103; -104) lub stronę internetową www.cittadinanza.interno.it.
W obu przypadkach, aby uzyskać żądane informacje trzeba podać kod „K10”, który nadaje prefektura, w niedługim czasie po złożeniu wniosku.
Jeżeli wniosek o nadaniu obywatelstwa został rozpatrzony pozytywnie Ministero dell'Interno wysyła do zainteresowanego specjalny dekret (decreto) poświadczający nabycie tego prawa.
Od momentu otrzymania ww. dekretu cudzoziemiec w ciągu 6 miesięcy musi stawić się w Urzędzie Stanu Cywilnego w miejscu zamieszkania na złożenie przysięgi (giuramento) i aby oddać pozwolenie na pobyt.
Od dnia następującego po dniu, w którym złożył przysięgę, staje się on oficjalnie obywatelem Włoch i może złożyć wniosek o paszport włoski.
Niektóre kraje zezwalają na posiadanie podwójnego obywatelstwa, inne nie. Zatem w zależności od kraju pochodzenia, kto otrzymał włoskie obywatelstwo może utracić obywatelstwo kraju pochodzenia.