Czas zaprzeszły w języku włoskim - tworzenie
Czas zaprzeszły trapassato prossimo jest czasem złożonym, czyli będzie się składał z więcej niż jednego elementu.
Aby uzyskać formę passato prossimo najpierw musimy odmienić w odpowiedniej osobie czasu imperfetto czasownik posiłkowy essere "być" lub avere "mieć". (Aby dowiedzieć się, które czasowniki występują z essere, a które z avere zajrzyj do rozdziału CZASOWNIKI POSIŁKOWE)
| essere | avere | |
| io | ero | avevo |
| tu | eri | avevi |
| lui/lei | era | aveva |
| noi | eravamo | avevamo |
| voi | eravate | avevate |
| loro | erano | avevano |
Następnie dodajemy formę imiesłowu biernego participio passato, który tworzymy w następujący sposób:
| końcówka bezokolicznika | -are | -ere | -ire |
| końcówka imiesłowu biernego | -ato | -uto | -ito |
A oto przykłady regularnych imiesłowów:
| śpiewać | cantare | cantato |
| próbować | provare | provato |
| wracać | tornare | tornato |
| wierzyć | credere | creduto |
| sprzedawać | vendere | venduto |
| chcieć | volere | voluto |
| czuć | sentire | sentito |
| rozumieć | capire | capito |
| konczyć | finire | finito |
Niestety formy participio passato bardzo często są nieregularne. Znajdziesz je w rozdziale PARTICIPIO PASSATO.
I możemy już tworzyć czas passato prossimo:
| Dopo che sono tornato dall'Italia, ho visitato tutti i miei amici. | Po tym jak wróciłem z Włoch, odwiedziłem wszystkich moich przyjaciół. |
| Quando ho acceso il televisore, il telegiornale era già cominciato da alcuni minuti. | Kiedy włączyłam telewizor, dziennik zaczął się już parę minut temu. |
| Che bella giacca! Non l'avevo mai vista. | Jaka piękna kurtka! Nigdy wcześniej jej nie widziałam. |
| Ieri sera eravamo stanche, perché prima avevamo fatto una lunga passeggiata. | Wczoraj byłyśmy zmęczone, bo wcześniej długo spacerowałyśmy. |
| Non siamo andati a vedere lo spettacolo, perché l'avevamo già visto alcuni mesi fa. | Nie poszliśmy na ten spektakl, ponieważ już go widzieliśmy kilka mięsiecy temu. |
Jeśli chodzi o formy, które tworzymy z avere, to już wszystko, co musimy wiedzieć. Zobaczmy pełną odmianę:
| cantare | credere | sentire | |
| io | avevo cantato | avevo creduto | avevo sentito |
| tu | avevi cantato | avevi creduto | avevi sentito |
| lui/lei | aveva cantato | aveva creduto | aveva sentito |
| noi | avevamo cantato | avevamo creduto | avevamo sentito |
| voi | avevate cantato | avevate creduto | avevate sentito |
| loro | avevano cantato | avevano creduto | avevano sentito |
Natomiast formy tworzone z essere odmieniają się jeszcze przez rodzaje, a konkretnie odmienia się participio passato.
Oto odmian dla rodzaju męskiego:
| tornare | vivere | uscire | |
| io | ero tornato | ero vissuto | ero uscito |
| tu | eri tornato | eri vissuto | eri uscito |
| lui/lei | era tornato | era vissuto | era uscito |
| noi | eravamo tornati | eravamo vissuti | eravamo usciti |
| voi | eravate tornati | eravate vissuti | eravate usciti |
| loro | erano tornati | erano vissuti | erano usciti |
A to odmiana rodzaju żeńskiego:
| tornare | vivere | uscire | |
| io | ero tornata | ero vissuta | ero uscita |
| tu | eri tornata | eri vissuta | eri uscita |
| lui/lei | era tornata | era vissuta | era uscita |
| noi | eravamo tornate | eravamo vissute | eravamo uscite |
| voi | eravate tornate | eravate vissute | eravate uscite |
| loro | erano tornate | erano vissute | erano uscite |