Czas teraźniejszy - tworzenie

Włoski czas teraźniejszy Presente Indicativo, jest bardzo podobny do polskiego czasu teraźniejszego. Jego użycie zostało wyjaśnione w zakładce Czas teraźniejszy - użycie.

Tworzenie czasu presente indicativo nie sprawia trudności, konstrukcja zdania włoskiego jest podobna do konstrukcji zdania polskiego:

PODMIOT + ORZECZNIE + DOPEŁNIENIE
Marco + legge + un libro.
Marek + czyta + książkę.

Tak jak w języku polskim, ze względu na to, że czasownik podlega koniugacji, bardziej naturalnym jest pominięcie zaimka osobowego, zatem powiemy raczej:

Bevo un caffé. Piję kawę.

anieżeli:

Io bevo un caffé. Ja pije kawę.

Wyjątkiem będą sytuacje, kiedy chemy podkreślić, że to właśnie dana osoba wykonuje daną czynność:

Io bevo un caffé, e tu? Ja piję kawę, a ty?

Tak, jak wspomnieliśmy wcześniej, włoski czasownik podlega koniugacji. W języku włoskim wyróżniamy trzy koniugacje czasowników regularnych:

  • I koniugacja
    czasowniki w bezokoliczniku zakończone na -are, np. ballare (tańczyć), cantare (śpiewać), comprare (kupować)
  • II koniugacja
    czasowniki w bezokoliczniku zakończone na -ere, np. scrivere (pisać), prendere (brać), vendere (sprzedawać)
  • III koniugacja
    czasowniki w bezokoliczniku zakończone na -ire, np. partire (wyjeżdżać), sentire (czuć, słyszeć), aprire (otwierać)

Aby z bezokolicznika otrzymać formę odmienioną należy końcówkę -are, -ere, lub -ire zastąpić inną, właściwą dla danego czasu osoby i liczby.

Zobaczmy jak to wygląda w praktyce:

I koniugacja -ARE

końcówka ballare tańczyć
io -o ballo tańczę
tu -i balli tańczysz
lui/lei -a balla tańczy
noi -iamo balliamo tańczymy
voi -ate ballate tańczycie
loro -ano ballano tańczą

II koniugacja -ERE

końcówka scrivere pisać
io -o scrivo piszę
tu -i scrivi piszesz
lui/lei -e scrive pisze
noi -iamo scriviamo piszemy
voi -ete scrivete piszecie
loro -ono scrivono piszą

III koniugacja -IRE

końcówka partire wyjeżdżać
io -o parto wyjeżdżam
tu -i parti wyjeżdżasz
lui/lei -e parte wyjeżdża
noi -iamo partiamo wyjeżdżamy
voi -ite partite wyjeżdżacie
loro -ono partono wyjeżdżają

UWAGA! Część czasowników trzeciej koniugacji, które przed zakończeniem -ire mają samogłoskę i spółgłoskę, przed wyżej wymienionymi końcówkami biorą sobie jeszcze cząstkę -isc- w całej liczbie pojedynczej i w trzeciej osobie liczby mnogiej. Pełne ich końcówki wyglądają zatem następująco:

końcówka capire rozumieć
io -isco capisco rozumiem
tu -isci capisci rozumiesz
lui/lei -isce capisce rozumie
noi -iamo capiamo rozumiemy
voi -ite capite rozumiecie
loro -iscono capiscono rozumieją

Inne, przykładowe czasowniki, które odmieniają się jak capire: preferire, finire, apparire, spedire, sparire, costruire, pulire.

Oprócz czasowników regularych, których odmianę właśnie poznaliśmy, w czasie teraźniejszym występują również liczne czasowniki nieregularne. Znajdzesz je w zakładce: Czasownki nieregularne - czas teraźniejszy w języku włoskim.

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.
Komentarze (1)

Myślę, że warto by w tej części wspomniec o czasownikach I koniugacji zakończonych na -care i -gare oraz -ciare i -giare, a także -iare z i akcentowanym i nieakceptowanym. Lekcja byłaby bardziej kompleksową w mojej ocenie.