http://www.naszswiat.net/poradniki/poradniki/6833-kwestia-nazwiska-we-woszech.html
Nazwisko po otrzymaniu obywatelstwa włoskiego
Ta kwestia jest kwestią dość popularną pośród polskich (i nie tylko) imigrantów, gdyż rzeczywiście zasady regulujące sprawę nazwiska nowych obywateli włoskie są według mnie dość dyskusyjne. Otóż w przypadku otrzymania obywatelstwa włoskiego, jeśli np. zmieniłyście nazwisko po ślubie lub z jakiegokolwiek innego powodu, w momencie nadawania Wam nowego obywatelstwa zostanie Wam przywrócone nazwisko ojca. Często jest to spory szok dla osoby zainteresowanej, która w Polsce znana jest pod nazwiskiem, powiedzmy, Nowak, natomiast we Włoszech zostaje zmuszona do powrotu do dawno nieużywanego już nazwiska Kurek. Niestety zasady nadawania nazwiska we Włoszech różnią się od polskich zasad (co opisałam wyżej), dlatego też w momencie otrzymania włoskiego obywatelstwa z punktu widzenia państwa włoskiego podlegacie tylko i wyłącznie włoskim przepisom, a więc nazwisko męża, nazwisko podwójne czy też nazwisko matki (nadane Wam w momencie narodzin) Wam po prostu nie przysługuje.
Powiedzmy sobie szczerze – tego typu narzucanie zmiany nazwiska ociera się o pogwałcenie prawa do własnej tożsamości i zdaje się, że powoli Włosi zaczynają sobie zdawać z tego sprawę, głównie za sprawą imigrantów z Hiszpani, Portugalii oraz Ameryki Południowej, którzy zgodnie z przepisami krajów pochodzenia noszą podwójne nazwisko i nie zgadzają się na nadanie tylko nazwiska ojca. Włoskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wydało odpowiednie dyspozycje w tej kwestii i tego typu sytuacje w ich przypadku są coraz rzadsze.
Na szczęście coś w końcu się ruszyło i całkiem niedawno, bo w lipcu br., włoski Sąd Kasacyjny wydał interesujący wyrok w sprawie pewnego Peruwiańczyka, któremu zmieniono nazwisko po nadaniu obywatelstwa włoskiego (wyrok nr 17462 z dnia 17 lipca 2013 r.). Stanowi on, iż art. 98 ustawy nr 396/2000 odnosi się jedynie do obywateli włoskich urodzonych zagranicą z rodziców włoskich, więc przymusowa zmiana nazwiska osoby mającej podwójne obywatelstwo (czyli nie rezygnującej z drugiego obywatelstwa), której rodzice są obywatelami innego kraju jest niedopuszczalna. Musicie wiedzieć, że w 2004 r. MSW wydało okólnik nr 27, w którym twierdziło, że wcale nie i że art. 98 ma zastosowanie również w przypadku osób z podwójnym obywatelstwem, lecz cztery lata później zmieniło zdanie.;) Dodatkowo Sąd Kasacyjny stwierdził, że zachowując pierwotne obywatelstwo nie następuje zmiana obywatelstwa, więc nie ma zastosowania art. 1 Konwencji nr 19 sporządzonej w Monachium 5 września 1980 r. o zastosowaniu prawa w odniesieniu do nazwisk i imion.
Jak widzicie, jeśli dekret nadania Wam obywatelstwa włoskiego zawiera nie chcianą przez Was zmianę nazwiska, macie mocne podstawy do złożenia odwołania od tej decyzji.
Zmiana nazwiska
Na początku zeszłego roku doszło do małej rewolucji, gdyż w dniu 13.03.2012 r. włoski parlament uchwalił ustawę nr 54, która ułatwia zmianę nazwiska. Ustawa ta weszła w życie 9 lipca 2012 r. i obecnie nie jest już konieczne końcowe upoważnienie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – wniosek o zmianę nazwiska (z jakiegokolwiek powodu, byle był umotywowany) składa się bezpośrednio w Prefekturze i to prefekt podejmuje decyzję w tej sprawie.
Wniosek musicie złożyć w Prefekturze odpowiedniej do Waszego miejsca zamieszkania lub miejsca, w którym znajduje się Wasz akt urodzenia (dotyczy to oczywiście jedynie osób urodzonych we Włoszech). Musicie podać powody, dla których wnioskujecie o zmianę nazwiska (np. że w Polsce znani jesteście pod danym nazwiskiem i nadal będziecie je tam nosić, stanowi ono od lat część Waszej tożsamości itp.) i w miarę możliwości je udokumentować.
Oczywiście Prefektura nie ma obowiązku pozytywnego rozpatrzenia Waszego wniosku, lecz zgodnie z wytycznymi Ministerstwa (patrz okólnik nr 14 z dnia 21.05.2012 r.) odmowa musi być umotywowana, więc to działa w obie strony.