Język włoski - charakterystyka

Mysle ze i taka informacja powinna sie na tym forum znalezc, dla tych, ktorzy tutaj wlasnie pozpoczynaja swoja przygode z jezykiem wloskim:

Język włoski. Choć włoski wśród języków romańskich zajmuje pozycję centralną i to zarówno w sensie geograficznym, jak i lingwistycznym, to jednak obszar językowy jest wyjątkowo urozmaicony dialektalnie (jest to spuścizna po okresie rozbicia Włoch). W konsekwencji więcej niż połowa Włochów używa dialektu, nie wspominając o mniejszościach językowych. Tych ostatnich mieszka we Włoszech połowa spośród 28 europejskich mniejszości. Mowa włoska brzmi nadzwyczaj śpiewnie. Nic więc dziwnego że, język włoski obdarzył świat powodzią terminów muzycznych. Włoski należy do najbardziej "wokalicznych" języków w Europie. Samogłoski pojawiają się dwa razy częściej niż spółgłoski. Mimo takich różnic między polskim (wyjątkowo "szeleszczącym" językiem), a włoskim (wyjątkowo "śpiewnym" - wymowa włoska dla Polaków jest prosta. Zazwyczaj akcentuje się bowiem przedostatnią sylabę. Przestrzegamy jednak przed kłopotami związanymi z morfologią czasownika (której są poświęcone osobne podręczniki). Jest aż siedem trybów skorelowanych w sposób złożony z systemami czasów. Oprócz Włochów po włosku mówią także emigranci w USA, w Argentynie, a w roli języka ponadetnicznego włoski zachował się w Somalii.

(za strona http://www.eurodialog.edu.pl/jezyki_w_sieci.html)

Ciekawe czy tutaj ktos by mi odpowiedzial na dreczace mnie pytanie na temat powstania jezyka wloskiego... i nie tylko, bo rowniez powstania Wloch, a takze powstania swiadomosci narodowej Wlochow...

Tu jest napisane ze dialekty sa spuscizna po rozbiciu Wloch. Ale ja tego jakos nigdy pojac nie moge. Polska byla rozbita, bo ja rozkawalkowali, ale Wlochy powstaly z wielu malenkich panstewek, nie bylo Wloch ktore by zostale kiedykolwiek rozbite. Tak samo, nie bylo tak, ze po rozbiciu panstwa wspolny jezyk rozbity zostal na dialekty, tylko te dialekty sa narodowymi jezykami tych panstewek z ktorych powstaly Wlochy.

I moje pytanie na ktore jak dotad nigdy mi nikt nie odpowiedzial jest takie: czy przed zjednoczeniem bylo panstwo zwane Italia? O ile wiem, nie. Dlaczego panstwo wloskie tak sie nazywa? Dlaczego jezyk wloski (ten wloski standard) nazywa sie italiano? Przeciez jezyk zadnego z tych panstewek tak sie nie nazywal.

Jesli sie mowi o Wloszech (Italii) np sredniowiecznej, to jest to dzisiejsze narzucenie nazwy, no bo w sredniowieczu nie bylo Italii. I nie bylo wtedy Wlochow (italiani). Rowniez nie bylo jezyka italiano. Czyli nie mozna powiedziec o jezyku wloskim z XVII wieku, na przyklad, prawda? Ani o Wlochach z XVIII wieku, itp.

Gdyby mi ktos to wszystko wyjasnil, to bylabym mu stokrotnie wdzieczna, tylko... nie odsylajcie mnie do historii, bo w zadnych zrodlach nie udalo mi sie znalezc odpowiedzi. Bo nie chodzi mi o daty i fakty historyczne na temat zjednoczenia, tylko o to, kto i kiedy postanowil ze Italia bedzie sie tak nazywala, kiedy italiani zaczeli na siebie tak wlasnie mowic i dlaczego, kto i kiedy postanowil ze jezyk bedzie sie nazywal italiano. Kiedy Wlosi stali sie Wlochami a ich jezyk stal sie italiano?...

Wiatm. Nie bede udawac ze sie na tym znam, powiem tylko czego sie dowiedzialam od "mojej" wloskiej rodziny (rodzina inteligencka). Rozpetalam dzis wieczorem przy kolacji dyskusje na ten temat i oto czego sie dowiedzialam:
Na poczatku jak wiemy, na polwyspie uzywano laciny z czasem jednak lacina przechodzila w tzw. VOLGARE (poczatki dziesiejszego jezyka wloskiego) i z czasem uzywano obu jezykow laciny w literaturze i "volgare" na codzien.
Pierwszym autorem ktory pisal rownolegle po wlosku i lacinsku byl Dante.
Twórczość Dantego w języku włoskim:
* Boska Komedia (Divina Commedia) wydana w 1472 roku
* Nowe Życie (Vita Nuova)
* Il Fiore
* Convivio
* Rime
* Il Fiore
* Detto d'AmoreTwórczość Dantego po łacinie
Twórczość Dantego po łacinie:
* De Vulgari Eloquentia
* De Monarchia
* Epistles
* Eclogues
* Quaestio de aqua et de terra
Nazywali to "dolce stil novo". I od tej pory sie zaczelo.

Co do nazwy Italia:
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego byli ze wszystkich stron atakowani rozpadli sie na panstwa miasta (dialekty z tego co zrozumialam powstaly w efekcie uzywania "volgaro" na roznych terenach np. regno delle due sicilie, regno di sardegna, granducato di toscana itd)
Nazwe Italia nadal oficjalnie Ottaviano w 42 roku p.n.e , twierdza ze pochodzi ona od starozytnego ludu zwanego ITALI (poczatek 1 wieku przed Chrystusem) ktozy zamieszkiwali kraine zwana Vitlio (stad z kolei ich nazwa)

Przepraszam jezeli sie okaze ze juz to wiedzialas, ale chcialam pomoc jak moglam... Pozdrawiam.

ojej, dzieki za tyle wiedzy!
Ja nie jestem mocna w historii i nie studiowalam filologii, a wiec takze historii Wloch ani historii jezyka, gorzej, w historii jestem po prostu noga stolowa :)
Ale jesli chodzi o volgare, oczywiscie wiem. Nie rozumialam jedynie nigdy skad volgare nazwany w koncu zostal italiano...
Nazwe Italia nadal Ottavio przed nasza era - ale nadal komu?...
Czyli rozpad Cesarstwa Rzymskiego to ten podzial w wyniku ktorego powstaly panstwa miasta i dialekty? ... czy tak bylo? Nie mowie nie, tylko niechby inni potwiedzili...
Dzieki!

>Nazwe Italia nadal Ottavio przed nasza era - ale nadal komu?...
Z tego co zrozumialam to nazwa zostala nadana OFICJALNIE w 42 roku p.n.e (oficjalnie... bo nieoficjalnie, to twierdza BARDZO:) glosnym chorem ze zawsze czuli sie italiani) zostala ona nadana ludom zamieszkujacym na poludnie od Alp, na zachod od Varo, wschod od Arsia (Sycylia, Sardynia i Korsyka staly sie czescia Italii w czasach Diocleziano).
Dla celow literacko-poetyckich nazywana tez byla: Opica, Saturnia, Esperia, Enotria, Tirrenia lub Ausonia.
Mowia ze rozpad Cesarstwa Rzymskiego dal poczatek panstwom-miastom. Chociaz tak jakby troche bez przekonania... jezeli ktos dysponuje wiedza na ten temat to zapraszam do podzielenia sie nia...

Ciao Sla!
Musze przyznac, że wciągnął mnie twój problem!
Na razie pobiegałam sobie po necie, ale niestety nic rozsądnego nie znalazłam. Natomiast wpadła mi w oko dośc ciekawa rzecz (w sam raz dla ligwistów:), być może już znasz : http://www.homolaicus.com/linguaggi/linguaitaliana/discussioni/storialingua.html
Szukam dalej! Pozdrówka i miłego dnia:)

Ciao, Kwiatku:)
ciesze sie, ze zainteresowalam Cie (i moze tez innych) tym tematem. Z jednego forum mnie wyrzucili za chec rozgryzienia tego problemu -:)))

Strona ktora mi podalas jest ogromnie ciekawa, tylko ze trzeba chyba wiekow zeby sie przez nia przegryzc. Jest tam rozpatrywana masa ciekawych problemow lingwistycznych, wiele za trudnych do zrozumienia dla nas, szczegolnie, jesli ktos chce to szybciutko przeczytac, ale zapamietalam sobie te strone i bede na nia zagladac.
Niestety, choc studiowalam lingwistyke to jednak nie wloska i historie jezyka wloskiego znam jedynie pobieznie, z wlasnych poszukiwan, a jezykoznastwo zdalam tysiac lat temu i w glowie nie tak wiele zostalo... A szkoda!

To bylaby odpowiedz na moje pytanie, jesli faktycznie tak jest.

Czyli, tak dla "prostego czlowieka": pytanie bylo czy przed zjednoczeniem Wloch, powiedzmy dwiescie lat wczesniej, istnialo wogole cos takiego, taka swiadomosc jak "italiano", czy mowiac Włoch sredniowieczny wogole mamy na mysli kogos kto sie czul italiano - i na to pytanie mozna by odpowiedziec ze tak, bo choc Wlochy byly podzielone na wiele panstewek, to jednak wszystkie te panstewka razem byly okreslone jako Italia i ludzie tam mieszkajacy jako italiani? Czy ja to dobrze zrozumialam? Czy tak bylo?
Jesli tak, to nawet jesli jezyki ktorymi mowili ci ludzie byly roznymi dialektami, to potrafilabym zrozumiec ze w koncu nazwa wspolnego jezyka choc pochodzila od toscano lub volgare w koncu zmienila sie w italiano, skoro byla nazwa jezyka ludzi ktorzy sie nazywali italiani.
Ale czy tak wlasnie mam to rozumiec, a wiecej, czy tak wlasnie mam to przekazywac moim uczniom ktorzy mnie o to pytaja?

Bardzo by mnie zainteresowal jakis tekst na ten temat napisany bardzo latwym jezykiem, np. ze szkolnego podrecznika (miejmy nadzieje ze w podreczniku np. do szkoly podstawowej teksty sa napisane latwym jezykiem), cos co mozna byloby wykorzystac na lekcji wloskiego. Cos co w sposob super jasny wiaze ze soba historie kraju i historie jezyka. Ciekawe czy cos takiego wogole istnieje...

Gdyby w tym co napisalas zawarta byla odpowiedz na moje pytanie to byloby po prostu wspaniale. Tylu osob pytalam, rowniez Wlochow, i nikt nie umial na to sensownie odpowiedziec!

To bardzo ciekawy temat...razem moze uda nam sie go zglebic.
Znalazlam taki fragment ktory mowi o poczatkach uzycia volgare w pismie...Nie jest trudny wiec moze przyda sie twoim uczniom.

LE ORIGINI DELLA LINGUA ITALIANA

Ai tempi del suo grande impero,Roma impose l'uso ufficiale della sua lingua a tutte le popolazioni sottomesse e cercò di diffondere anche la lingua parlata del popolo romano,lingua che si distingueva in vari gerghi a seconda dei vari ceti sociali. Questa lingua "volgare",cioè del volgo,era assai inferiore a quella letteraria usata dagli scrittori e dalle persone colte. l'evoluzione della lingua latina letteraria è testimoniata dalle opere dei vari autori sia dell'antichità che del Medioevo (difatti anche nel Medioevo si continuò a scrivere in latino),ma dell'evoluzione del latino parlato ovviamente non si ha alcun documento. Però fu proprio questo latino volgare che,miscelandosi coi vari linguaggi locali nei territori soggetti a Roma,diede vita alle varie lingue "romanze" (cioè derivate in qualche misura dal volgare romano e così definite dall'espressione medievale "romanice loqui", dapprima usate solo nell'uso parlato,poi assunte anche per le opere scritte (dopo il Mille).

In Italia i primi documenti scritti in volgare risalgono ai secoli VII ed VIII (denominazioni di luoghi),al IX (un indovinello), al X (la testimonianza di alcuni contadini in una causa civile fra il monastero di Montecassino e un certo Rodelgrino d'Aquino). Ma solo nel XIII secolo il volgare fu usato per opere poetiche (in Umbria,in Lombardia e nel Veneto per opere letterarie di ispirazione religiosa; in Sicilia e Toscana per opere di ispirazione amorosa e civile). E' merito soprattutto dei poeti siciliani della corte di Federico II di Svevia l'aver tentato di elaborare un volgare che avesse dignità letteraria e che fosse usato da scrittori di diverse regioni. Questo "volgare", perfezionato dai Toscani (e particolarmente da Dante,Petrarca e Boccaccio), divenne poi la lingua letteraria italiana.

Hejka! Studiuje historię, specjalizuje się w historii Włoch i stosunkach polsko-włoskich w XVI-XVIIIw więc jeśli ktos z Was miałby jakieś pytania to chętnie pomoge....Pozdrowionka!:-)

A moglabys pojsc pare wpisow wyzej i zobaczyc to co napisalam tam "tak dla prostego czlowieka", i potwierdzic lub zaprzeczyc? Chodzi mi o bardzo bardzo duze uproszczenie sprawy a nie wchodzenie w historyczne szczegoly w ktorych nigdy sie nie polapie. Czy tak mozna te sprawe krotko wytlumaczyc?

sla....a więc sprawa wygląda tak....piszesz, ze w XVII-XVIII w. nie można mówic o Włochach i języku włoskim! ależ oczywiście, że można pismiennictwo w języku włoskim i powstanie języka włoskiego datuje się już na wiek XIII natomiast początek dziejów Włochów jako narodu historycznego wiąże sie z symboliczną datą roku tysięcznego, dodam, że najstarszym zabytkiem języka włoskiegp jest "Carta di Capua" z 960r.!!!
Tak więc już w XIII w śmaiło możemy mówic o istnieniu języka włoskiego. który rzeczywiście powstał z dialektu toskańskiego, wiek XIV-XV, to rozkwit kultury i przyspieszenie rozwoju włoskiej świadomości narodowej, twórczość Dantego, Petrarki, Boccaccia sprawiła, że jezyk włoski zapanował nie tylko w literaturze ale i w urzędach.

Nie wiem czy nie zagmatwałam jeszcze bardziej:-) ale my historycy tak już mamy więc przykro mi jeśli rzeczywiście namieszałam.

Chyba mnie nie zrozumialas - nie chodzilo mi o ciaglosc jezyka, tzn volgare ktory potem przeksztalcil sie we wloski, chodzilo mi o swiadomosc narodowa, tzn "sono italiano" - czy w sredniowieczu czlowiek ktory zyl na polwyspie apeninskim tak by powiedzial? I czy jezyk ktorym mowil nazwalby italiano. Jesli przeczytasz moje pytania powyzej, zrozumiesz dokladniej o co mi chodzi. Ja wiem, ze jest to stara kultura, mnie chodzilo konkretnie o "italiano" - kto kiedy tak nazwal i kraj, i ludzi, i jezyk.

L'italiano si è evoluto dal latino medioevale (chiamato latino "volgare" [Vulgar Latin]). Durante il Medioevo (Middle Ages), l'Italia era diversa geograficamente e linguisticamente dall'italia di oggi. L'"italiano" di oggi non esisteva ancora: in diverse zone d'Italia, c'erano diverse "parlate" (local vernaculars) o "volgari" (vernaculars, local tongues), ad es., il volgare toscano, quello di Roma, quello della Sicilia, quello di Venezia, quello di Torino, quello di Milano, ecc. Queste parlate erano in continua evoluzione. Una, però, quella toscana, o con precisione, quella fiorentina si è imposta anche come lingua letteraria.
L'italiano che parliamo oggi è il "volgare" o la lingua evoluta che si parlava in Toscana (regione al centro ovest della penisola italiana). Perché il toscano? perché il fiorentino (parte del toscano) è stato la base letteraria della lingua italiana. Infatti (infact), i padri della letteratura italiana, Dante, Petrarca e Boccacio erano fiorentini.
Sebbene ci siano state molte polemiche (polemics), questa variante linguistica (linguistic variant) si è poi evoluta ancora e si è arrichita (enriched itself) con il tempo. Solo nel Cinquecento, nel 1525 con le Prose della volgar lingua del grande e primo "ufficiale" grammatico (grammarian) italiano Pietro Bembo, è avvenuta (took place) la prima codificazione di questo "modello" comune chiamato poi l'"italiano".

Bibligrafia: (Per una storia completa dell'italiano, v. (Bruno Migliorini, Storia della lingua italiana, 11ed. [Firenze, Sansoni, 1992] e Stefano Gensini, Elementi di storia linguistica italiana [Bergamo: Minerva Italica, 1990]).

Hej własnie odczytałam wątek w którym pisałas że znasz historie Włoch ja własnie zamierzam sie do pisania pracy licencjackiej na temat lingua standard tylko nie wiem jaka bibliografie znalezc ??? moze znasz jakies linki lub jakos mi mozesz pomoc z tym tematem jak najlepiej by opisac ten jezyk