Obywatelom polskim, podobnie jak wszystkim obywatelom krajów należących do Unii Europejskiej przysługuje prawo do swobodnego przemieszczania się po wszystkich krajach UE, bez potrzeby posiadania wizy wjazdowej. Jedynym wymogiem jest obowiązek posiadania przy sobie dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby wjeżdżającej (dowód lub paszport).
Obywatel Unii, który zdecyduje się na pozostanie we Włoszech przez okres dłuższy niż 3 miesiące musi spełniać odpowiednie wymogi.
Zgodnie z dekretem legislacyjnym n 32/2008, który wszedł w życie 2 marca br. każdy obywatel Wspólnoty Europejskiej, lub jego rodzina w momencie przyjazdu do Włoch, może zgłosić się na policję w celu zadeklarowania swojej obecności. Jeżeli tego nie zrobi, oznaczać to będzie, że nie zamierza przebywać tutaj dłużej niż, 3 miesiące. W związku z przyjęciem kilka miesięcy temu przez rząd włoski tzw. pakietu bezpieczeństwa, nie jest jeszcze wiadomo, czy sytuacja ta nie zmieni się. Dlatego też zalecam, aby każdy obywatel wjeżdżający na terytorium Włoch posiadał np. stempel wjazdu lub dokumenty potwierdzające datę przybycia np. bilet lotniczy.
Pobyt krótszy niż trzy miesiące
Przez pierwsze trzy miesiące pobytu prawo włoskie nie przewiduje żadnych wymogów związanych z zalegalizowaniem pobytu, oprócz deklaracji obecności złożonym na policji.
Pobyt dłuższy niż trzy miesiące Wpis do rejestru osób zameldowanych
Obywatel UE, który zdecyduje się na pobyt we Włoszech dłuższy niż trzy miesiące musi wpisać się do rejestru osób zameldowanych danego Urzędu/Gminy Miasta. Tego rodzaju wpis zastępuje podanie o przyznanie karty pobytu, która została zniesiona ponad rok temu. W chwili obecnej, dokumentem potwierdzającym prawo do pobytu jest attestazione anagrafica.
Prawo do tego rodzaju pobytu mają osoby, które są:
- pracownikami etatowymi lub autonomicznymi;
- studentami zapisanymi na studia publiczne lub prywatne i posiadają odpowiednie środki na utrzymanie się we Włoszech oraz ubezpieczenie zdrowotne;
- osobami posiadającymi: wystarczające środki na pokrycie kosztów utrzymania siebie oraz rodziny w Italii oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Osoby te, dokonując wpisu do rejestru osób zameldowanych muszą przedstawić odpowiednią dokumentację potwierdzającą prawo do przebywania we Włoszech.
Do wniosku o wpis należy dołączyć:
1) ważny dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport);
2) codice fiscale wydany przez Agenzia delle Entrate;
3) deklarację potwierdzającą miejsce zamieszkania;
4) dokumentację potwierdzającą posiadanie zatrudnienia (umowa o pracę, zaświadczenia o zarobkach, odpis wpisu do Izby Handlowej, itd.);
5) 2 znaczki skarbowe o wartości14,62 euro.
Uwaga! Niektóre z Gmin/Urzędów mogą wymagać od wnioskodawców innych dokumentów, dlatego też, przed złożeniem wniosku należy skontaktować się z danym urzędem. Attestazione di iscrizione anagrafica wydawana jest obywatelom UE na okres 5 lat. Po upływie pierwszych 5 lat obywatel Unii, przebywający we Włoszech legalnie ma prawo do attestazione di iscrizione anagrafica permanente a durata indeterminata.
Wydalenie
Według prawa włoskiego, w przypadku, gdy minęło trzy miesiące od momentu przyjazdu do Italii i obywatele UE nie jest w stanie uregulować swojego pobytu, może zostać wydalony z terytorium Włoch. Wydalić można również osoby, które po dokonaniu wpisu do rejestru nie przestrzegają obowiązującego tutaj prawa.
Postanowienie o wydaleniu może zostać przyjęte przez Prefekturę, także na podstawie umotywowanego zgłoszenia przez burmistrza i przewiduje termin wydalenia nie krótszy niż miesiąc. Wraz z postanowieniem i wykonaniem wydalenia osoba taka otrzymuje również attestazione di obbligo di adempimento, którą obywatel UE musi dostarczyć do włoskiego urzędu konsularnego kraju do którego się uda. Postanowienie o wydaleniu nie przewiduje jednak zakazu ponownego wjazdu na teren Italii. W przypadku, gdy osoba wydalona powróci tutaj przed upływem okresu czasu wyznaczonego w postanowieniu i nie będzie mogła w żaden sposób zademonstrować przedstawienia dokumentu potwierdzającego wykonanie wydalenia w konsulacie włoskim, grozi jej kara więzienia od miesiąca do 6 miesięcy i grzywna w wysokości od 200 do 2.000 euro.
Obywatel UE, który poszukuje zatrudnienia
Obywatel UE, który poszukuje pierwszego zatrudnienia we Włoszech i który nie spełnia warunków, aby móc złożyć wniosek o wpis do rejestru w Comune, nie może zostać wydalony z Italii do momentu, do kiedy będzie mógł przedstawić wpis do włoskiego Urzędu Pracy (Centro per l.impiego), dokonanego nie dłużej niż sześć miesięcy wcześniej i który zadeklarował swoją chęć natychmiastowego podjęcia zatrudnienia.
Avv. Mascia Salvatore