Witam, mamy z zona bardzo podobne problemy (stypendia, staz podoktorski na uniwersytecie :-)
Kwestii ubezpieczenia jeszcze nie rozwiazalismy (wlasnie napisalem o tym post:
http://www.wloski.ang.pl/forum/zycie-praca-nauka/200959)
Jesli chodzi o podatki. Tez uznano, ze nasze stypendia musza byc opodatkowane. My jednak postanowilismy placic je w Polsce, mozna tak, i wyszlo taniej, bo odpisalismy sobie jako naukowcy diety.
Ponizej wklejam moja interpretacje tej kwestii, moze przynajmniej czesc bedzie pasowac do Twojej:
Otrzymuję stypendium wypłacane przez Uniwersytet Medyczny w Rzymie. We Włoszech to konkretne stypendium podlega normalnemu opodatkowaniu (podatek IRAP i IRPEF). Większość czasu w roku spędzam we Włoszech, będe tam pracował 2 lata. Bliższa rodzina jest ze mną we Włoszech. Nie jestem jednocześnie w żaden sposób zatrudniony w Polsce. Polskę traktuję jako ośrodek interesów życiowych: w Polsce posiadam adres zameldowania i dalszą rodzinę, mam wykupione polskie fundusze inwestycyjne wliczając długoterminową (25 lat) polisę na życie połączoną z inwestowaniem (z comiesięczną składką) i dwa 5-letnie programy inwestycyjne, jestem członkiem Polskiego Towarzystwa Bioinformatycznego i Polskiego Towarzystwa Biochemicznego (z corocznymi zjazdami), utrzymuję aktywną współpracę naukową z polskim laboratorium naukowym, w którym wcześniej pracowałem, wyrażam wolę powrotu do Polski po zakończeniu obecnego stażu zagranicznego.
Czy zatem mogę się rozliczyć w Polsce i uzyskać mniejsze opodatkowanie?
Poniżej zebrałem fragmenty ustaw odnoszące się do mojej kwestii, na końcu umieściłem swoją interpretację.
UMOWA W SPRAWIE UNIKANIA PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA
Między Włochami i Polską istnieje umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania (Rzym, 1985)
http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=3&dzial=150&id=9741
Ustępy z umowy:
Artykuł 3
Ogólne definicje
1. W rozumieniu niniejszej umowy, jeżeli z jej treści nie wynika inaczej:
c) określenia "Umawiające się Państwo" i "drugie Umawiające się Państwo" oznaczają odpowiednio Polskę lub Włochy;
Artykuł 4
Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych
1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, albo inne kryteria o podobnym charakterze. Jednakże niniejsze określenie nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu ze źródeł położonych w tym Państwie.
Artykuł 20
Profesorowie i naukowcy
1. Profesor lub nauczyciel, który przebywa czasowo w Umawiającym się Państwie przez okres nie przekraczający dwóch lat w celu nauczania lub prowadzenia prac badawczych na uniwersytecie, w szkole wyższej, szkole bądź innej placówce oświatowej, a który ma lub bezpośrednio przed tym pobytem miał stałe miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie, będzie zwolniony od opodatkowania w pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie z tytułu wynagrodzenia za nauczanie lub prowadzenie prac badawczych.
2. Postanowień ustępu 1 niniejszego artykułu nie stosuje się do dochodów z tytułu prac badawczych, jeżeli takie prace badawcze są podejmowane nie w interesie publicznym, ale głównie dla prywatnej korzyści określonej osoby lub określonych osób.
Mój komentarz:
artykuł 20 w sposób nieprecyzyjny defniuje kto jest zwolniony z podatku w Umawiającym się Państwie. Tytuł zawiera słowo "naukowcy" sugerując, że ustawa dotyczy też naukowców nie będących profesorami i nauczycielami. Z kolei tekst mówi już tylko o "profesorach i nauczycielach", co nie obejmuje np. doktorów prowadzących badania naukowe. Czy wobec tego doktorzy prowadzący badania naukowe za granicą mogą skorzystać z tej ulgi?
DEFINICJA MIEJSCA ZAMIESZKANIA
Jest określona przez ustawę z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
2) w art. 3:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).",
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
"1a. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.",
ULGA PODATKOWA DLA STYPENDIOW ZAGRANICZNYCH
USTAWA z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Rozdział 3
Zwolnienia przedmiotowe
Art. 3. 1. Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
1a. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Art. 21. 1. Wolne od podatku dochodowego są:
23a) część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu:
a) stypendiów - w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium,
INTERPRETACJA:
Jako nuakowiec jestem zwolniony z podatku we Włoszech. Muszę jednak zapłacić podatek w Polsce albo dlatego, że jest nieograniczony obowiązek podatkowy albo dlatego, że mam ośrodek interesów życiowych w Polsce (zakładam, że potrafię to udowodnić, ale czy muszę?). Ponieważ moje wynagrodzenie to stypendium, mogę sobie od podstawy opodatkowania odliczyć pełną równowartość 365 diet z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju (mimo że nie jestem w Polsce zatrudniony).