Teksty starowłoskie

Witam!
Proszę o pomoc w przetłumaczeniu kilku fragmentów z 'Orfeusza' Monteverdiego. To teksty starowłoskie i mam trochę z tym problemów. Z góry dziękuję!

Muse honor di Parnaso, amor del cielo, gentil conforto a sconsolato core
Vostre cetre sonore sqarcino d'ogni nub'il fosco velo e mentre oggi proprio al nostro Orfeo invochiam Imeneo su ben temprate corde sia il vostro canto al nostro suon concorde.

Io non dirò qual sia nel tou gioir O Orfeo la gioia mia che non ho meco il core ma teco stassi in compagnia d'amore. Chiedilo dunque a lui s'intender brami quanto lieto gioisca e quanto t'ami.

Ahi vista troppo dolce, e troppo amara. Cosí per troppo amor, dunque mi perdi? et io misera perdo il poter più godere e di luce e di vista, e perdo insieme te, d'ogni ben più caro o mio consorte.

Nie mam wprawdzie odwagi, bo jeszcze nie mam zbyt wiele wiedzy, ale napiszę Ci ile ja z tego rozumiem.

Muse honor di Parnaso(...), amor del cielo(na miłość nieba), gentil conforto a sconsolato core (wdzięcznie dodaję otuchy strapionemu sercu)
Vostre cetre sonore sqarcino d'ogni nub'il fosco velo (cytr waszych granie niech przedziera się przez każdą chmur zasłonę ciemną) e mentre oggi proprio al nostro Orfeo(i podczas gdy dziś właśnie nasz Orfeusz)invochiam Imeneo(...) su ben temprate corde (na dobrze napiętych (mocnych) strunach)
sia il vostro canto al nostro suon concorde(niech wasz śpiew z naszym dźwięczy zgodnie)
Io non dirò qual sia nel tou gioir O Orfeo la gioia mia(ja nie powiem jaka będzie w twojej rodości Orfeuszu moja rodość) che non ho meco il core ma teco stassi in compagnia d'amore(bo nie ma ze mnę serca, ale z tobą zostalo razem z miłością). Chiedilo dunque a lui(zapytaj o to więc jego) s'intender brami (...)quanto lieto gioisca e quanto t'ami ( jak bardzo (ile) się cieszy, a ile kocha??).

Ahi vista troppo dolce, e troppo amara(okazujesz się zbyt słodka i zbyt bolesna). Cosí per troppo amor, dunque mi perdi?(i tak więc przez wielką miłośc mnie tracisz)? et io misera perdo il poter più godere e di luce e di vista (i ja biedna tracę możliwośc wielkiej radości i światła i widoku), e perdo insieme te(i tracę razem z tobą), d'ogni ben più caro o mio consorte (najukochańszego i mojego małżonka)

S.O.S - pomóżcie!!per favore.. :)*

poprawiam się:
..mio consorte - chyba chodzi i małżonę - bo to Orfeusz traci Eurydykę (już sama nie wiem :..( ' buuu płaczę')
.. i wiżej na być (w dwóch miejscach) - radość (nie rodośc)

Spiewaczka, troche cierpliwosci, wszystko sie zrobi ale czasami trzeba czasu ...
Muse honor di Parnaso (O MUZY, HONORZE PARNASU), amor del cielo(UWIELBIENIE NIEBIOS), gentil conforto a sconsolato core (wdzięczne POCIESZENIE strapioneGO sercA
Vostre cetre sonore sqarcino d'ogni nub'il fosco velo (cytr waszych granie przedziera się przez każdą chmur zasłonę ciemną) e mentre oggi proprio al nostro Orfeo(i podczas gdy dziś właśnie naszEMU OrfeuszOWI, domyslnie: gra)invochiam Imeneo(WZYWAMY IMENEUSZA ? NIE WIEM CZY IMIE WLASCIWIE PRZETLUM.) su ben temprate corde (na dobrze napiętych (mocnych) strunach)
sia il vostro canto al nostro suon concorde(niech wasz śpiew z naszym dźwięczy zgodnie)

RESZTE POTEM, MAM URWANIE GLOWY W PRACY

Io non dirò qual sia nel tou gioir O Orfeo la gioia mia(ja nie powiem jaka będzie w twojej rodości Orfeuszu moja rodość) che non ho meco il core ma teco stassi in compagnia d'amore(bo nie ma ze mnę serca, ale z tobą zostalo razem z miłością). Chiedilo dunque a lui(zapytaj o to więc jego) s'intender brami (JEZELI PRAGNIE WIEDZIECquanto lieto gioisca e quanto t'ami ( jak bardzo się cieszy, I JAK BARDZO kocha).

Ahi vista troppo dolce, e troppo amara(O WIDOKU ZByt słodkI i zbyt bolesnY). Cosí per troppo amor, dunque mi perdi?(i tak więc przez wielką miłośc mnie tracisz)? et io misera perdo il poter più godere e di luce e di vista (i ja biedna tracę możliwośc ROSKOSZOWANIA SIE światłEM i widokIEM), e perdo insieme te(i tracę razem z tobą), d'ogni ben più caro o mio consorte (NAJDROZSZA RZECZ -mojego małżonka)

...teraz sobie to ułożę bardzie przejrzyście:

Muse honor di Parnaso (O MUZY, HONORZE PARNASU),
amor del cielo(UWIELBIENIE NIEBIOS),
gentil conforto a sconsolato core (wdzięczne POCIESZENIE strapioneGO sercA
Vostre cetre sonore sqarcino d'ogni nub'il fosco velo (cytr waszych granie przedziera się przez każdą chmur zasłonę ciemną)
e mentre oggi proprio al nostro Orfeo(i podczas gdy dziś właśnie naszEMU OrfeuszOWI, domyslnie: gra)
invochiam Imeneo(WZYWAMY IMENEUSZA ? NIE WIEM CZY IMIE WLASCIWIE PRZETLUM.)
su ben temprate corde (na dobrze napiętych (mocnych) strunach)
sia il vostro canto al nostro suon concorde(niech wasz śpiew z naszym dźwięczy zgodnie)
Io non dirò qual sia nel tou gioir O Orfeo la gioia mia(ja nie powiem jaka będzie w twojej rodości Orfeuszu moja rodość)
che non ho meco il core ma teco stassi in compagnia d'amore(bo nie ma ze mnę serca, ale z tobą zostalo razem z miłością).
Chiedilo dunque a lui(zapytaj o to więc jego)
s'intender brami (JEZELI PRAGNIE WIEDZIEC
quanto lieto gioisca e quanto t'ami ( jak bardzo się cieszy, I JAK BARDZO kocha).

Ahi vista troppo dolce, e troppo amara(O WIDOKU ZByt słodkI i zbyt bolesnY). Cosí per troppo amor, dunque mi perdi?(i tak więc przez wielką miłośc mnie tracisz)?
et io misera perdo il poter più godere e di luce e di vista (i ja biedna tracę możliwośc ROSKOSZOWANIA SIE światłEM i widokIEM),
e perdo insieme te(i tracę razem z tobą),
d'ogni ben più caro o mio consorte (NAJDROZSZA RZECZ -mojego małżonka)

..dziękuję Milli :)**

Dzięki wielkie za pomoc! Już myślałam, że mnie wszyscy olali. Pozdrawiam!

Moja niecierpliwoś wynikała z tego, że przy innych wpisach już widziałam po 20 odpowiedzi a u mnie było wciąż 0...a to dla mnie ważna sprawa...no i nie wiedziałam, że z AM Wrocław tu jakieś tłumy pisują. Myślałam, że tylko ja. :) Bo dostałam ten adres z zupełnie niemuzycznego źródła. Mam jeszcze jeden fragment (ostatni :)). Pochodzenie to samo. Jeszcze raz dzięki za pomoc!

Dal mio permesso amato a voi ne vegno incliti eroi sangue gentil de Reggi di cui narra la fama eccelsi pregi ne giunge al ver perch'è tropp'alto il segno.
Io la musica son ch'ai dolci accenti so far traquillo ogni turbato core et hordi nobil'ira et hor d'amore pos'infiammar le più gelate menti.
Io su cetera d'or cantando soglio mortal orecchio lusingar tal'hora e in questa guisa a l'armonia sonora de la lira del ciel più l'alme invoglio.
Quinci a dirvi d'Orfeo desio mi sprona, d'Orfeo che trasse al suo cantar le fere e servo fe' l'Inferno a sue preghiere Gloria immortal di Pindo e d'Elicona.
Hor mentre i canti alterno hor lieti hor mesti non si mova Augellin fra queste piante ne s'oda in queste rive onda sonante et ogni auretta in suo cammin s'arresti.

I mam pytanie czy w tym wcześniejszym tekście miałoby też sens zamiast "e mentre oggi proprio al nostro Orfeo" "e mentre oggi propizi al nostro Orfeo"???

propizio - korzystny, przychylny, sprzyjający
propiziare - jednać, zjednywać (prtopizi - ty jednasz, jesteś przychylny)
..myślę, że to bardziej 'gra' (suona)
..a z tym nowym tłumaczeniem to poczekaj, wielcy znawcy pokażą się tu dopiero jutro.

propizio al nostro orfeo - sprzyjajacy naszemu orfeuszowi
Poza tym musisz miec troche cierpliwosci bo teksty operowe sa trudne i czasami trzeba czasu zeby przysiasc i cos stworzyc. Przydalaby sie mala petycja do Waszego rektora zeby wprowadzil Wam zajecia z jezyka wloskiego.

wydaje mi sie ze w tym tekscie wloskim sa bledy sprawdz pisownie !!! Jezeli nikt tego nie ruszy zrobie to jutro po poludniu.

..a Christophorus się już od dawna nie odzywa :-)))

Zajęcia z włoskiego mamy przez 3 lata. Ale jak ktoś się zaczyna dopiero uczyc to trochę trudno tłumaczyc od razu zaawansowane teksty z XVI wieku. Profesorka pomaga, ale jak jest coś pilne no to trochę jest problemów. Mówisz o błędach w tym najnowszym tekście??? Spisałam tak jak jes napisane...może w wydruku co najwyżej jest błąd. Pozdawiam!

A kto to Chrisophorus? Bo nie znam...

..znalazłam w google ten tekst, tu nie powinno być błędów:

PROLOGO
Toccata

Ritornello

LA MUSICA
Dal mio Permesso amato a voi ne vegno,
incliti eroi, sangue gentil del regi,
di cui narra la Fama eccelsi pregi,
nè giugne al ver perch'è troppo alto il segno.

Ritornello

Io la Musica son, ch'ai dolci accenti
so far tranquillo ogni turbato core,
et or di nobil ira, ed or d'amore
posso infiammar le più gelate menti.

Io su cetera d'or, cantando soglio
mortal orecchio lusingar talora
e in guisa tal de l'armonia sonora
de la lira del ciel più l'alme invoglio.

Quinci a dirvi d'Orfeo desio mi sprona
d'Orfeo che trasse al suo cantar le sfere
e servo fe' l'inferno a sue preghiere
gloria immortal di Pindo e d'Elicona.

Or mentre i canti alterno, or lieti, or mesti,
non si mova augellin fra queste piante,
nè s'oda in queste rive onda sonante,
ed ogni Auretta in suo camin s'arresti.

..też śpiewak z Wrocławia. Wpisz w wyszukiwarkę (po prawej) np.'Aria Fiordiligi', to go znajdziesz :)

Yyy...a jednak są błędy...ale tylko 2 malutkie. ;) w 3 linijce jest zamiast 'hordi' 'hor di' i dalej zamiast 'pos'infiammar' 'poss'infiammar'. Więcej grzechów pisowni nie pamiętam. Znaczy się wszystko się zgadza z tym co mam wydrukowane w nutach (a to raczej dobre austriackie wydanie).

A która wersja bardziej wydaje się właściwa? Bo tą 1 mam w nutach a tą 2 na nagraniu? I nie wiem, którą zaśpiewac...Chyba ta 2, prawda? (mówię o "e mentre oggi proprio al nostro Orfeo" i "e mentre oggi propizi al nostro Orfeo"???)

wydaje mi się ze proprio jest wlasciwsze

to masz jeszcze 3 wersję ściągniętą z google: "e mentre oggi propizio" i chyba ta jest dobra, bardziej logiczna.
NINFA
Muse honor di Parnaso,
amor del cielo,
gentil conforto
a sconsolato core,
vostre cetre sonore
squarcino d' ogni nube
il fosco velo;
e mentre oggi propizio
al vostro Orfeo
invochiam Imeneo
sů ben teamprate corde.
Co' l vostro suon,
nostra armonia s' accorde.

Trudny jest ten tekst, zrobię trochę, resztę może ktoś (Milli) się zlituje, poprawi i uzupełni.

Dal mio Permesso amato a voi ne vegno,///z mojego przyzwolenia kochany przez was idę stąd
incliti eroi, sangue gentil del regi,///sławni bohaterowie szlachetnej królewskiej krwi
di cui narra la Fama eccelsi pregi,///o których wieść niesie.....
nè giugne al ver perch'è troppo alto il segno.///.....

Ritornello

Io la Musica son, ch'ai dolci accenti///ja jestem muzyką, której słodkie tony(nuty)
so far tranquillo ogni turbato core,///potrafią uspokoić każde wzburzone serce
et or di nobil ira, ed or d'amore///i w godzinie szlachetnego gniewu i w godzinę miłości
posso infiammar le più gelate menti.///mogę zapalać najzimniejsze umysły

Io su cetera d'or, cantando soglio///ja na cytrze złotej opiewając królestwo
mortal orecchio lusingar talora///śmierci, czasem łudzę ucho
e in guisa tal de l'armonia sonora///i tym sposobem w harmonii dźwięcznej
de la lira del ciel più l'alme invoglio.///liry i nieba bardziej dusze wciągam

Quinci a dirvi d'Orfeo desio mi sprona///przeto, żeby wam powiedzieć o Orfeuszu, pragnienie mnie nakłania (zachęca)
d'Orfeo che trasse al suo cantar le sfere///o Orfeuszu, który doprowadza (wciąga) swoim śpiewem nieba (sfery)
e servo fe' l'inferno a sue preghiere///.... piekło swoimi prośbami
gloria immortal di Pindo e d'Elicona.///chwała nieśmiertelnym...

Or mentre i canti alterno, or lieti, or mesti,///teraz gdy pieśni przeplatam, raz radosne, raz smutne
non si mova augellin fra queste piante,///.....
nè s'oda in queste rive onda sonante,///....
ed ogni Auretta in suo camin s'arresti.///....

te kropki znaczą, że nie wiem...

Dzięki Tujaga!!! Milli--zlituj się i uzupełnij (i popraw ewentualnie). Będę śpiewać przed prawdziwymi Włochami.

no, zlituje sie czemu nie ?! Tylko nie wiem czy ja wam pomoge

Dal mio Permesso amato a voi ne vegno,///z mojego przyzwolenia kochany DO WAS PRZYCHODZE // to moze tez byc "od mojego ukochanego Permesso(imie wlasne) do was przychodze"
incliti eroi, sangue gentil del regi,///sławni bohaterowie szlachetnej królewskiej krwi
di cui narra la Fama eccelsi pregi,///o których wieść niesie PELNA (TA WIESC) WYJATKOWYCH ZALET
nè giugne al ver perch'è troppo alto il segno.///DOCHODZI (TA WIESC) DO PRAWDY (CZYLI ZBLIZA SIE DO PRAWDY) NAWET JEZELI JEST ONA TAK NIEOSIAGALNA

Ritornello

Io la Musica son, ch'ai dolci accenti///ja jestem muzyką, której słodkie tony(nuty)
so far tranquillo ogni turbato core,///potrafie WYKONAC BY uspokoic każde wzburzone serce
et or di nobil ira, ed or d'amore///i w godzinie szlachetnego gniewu i w godzinę miłości
posso infiammar le più gelate menti.///mogę zapalać najzimniejsze umysły

Io su cetera d'or, cantando soglio///ja na cytrze złotej Spiewając PRZEKRACZAM PROG
mortal orecchio lusingar talora///UCHA SMIERTELNEGO (CZYLI ZMERTELNIKA) czasem łudzę
e in guisa tal de l'armonia sonora///i tym sposobem w harmonii dźwięcznej
de la lira del ciel più l'alme invoglio.///liry i nieba bardziej dusze wciągam (ZACHECAM)

Quinci a dirvi d'Orfeo desio mi sprona///przeto, żeby wam powiedzieć o Orfeuszu, pragnienie mnie nakłania (zachęca)
d'Orfeo che trasse al suo cantar le sfere///o Orfeuszu, który PORUSZA (RZUCA) swoim śpiewem CIALA NIEBIESKIE
e servo fe' l'inferno a sue preghiere/// I SLUGA SWOICH PROSB UCZYNIL PIEKLO
gloria immortal di Pindo e d'Elicona.///chwała nieśmiertelnym (IMIONA WLASNE)

Or mentre i canti alterno, or lieti, or mesti,///teraz gdy pieśni przeplatam, raz radosne, raz smutne
non si mova augellin fra queste piante,///NIE RUSZA SIE WSROD TYCH ROSLIN PTAK (augello - ptak )
nè s'oda in queste rive onda sonante,///ANI NIE SLYCHAC GLOSNEJ FALI PRZY TYM BRZEGU
ed ogni Auretta in suo camin s'arresti.///i kazda (imie wlasne albo switek od AURORA - swit) w swoim ruchu (w swojej drodze) sie zatrzymuje

lomatko ale sie nameczylam
tujaga,
trarre - rzucac, wyrzucac np. kosci zostaly rzucone = il dado e tratto

Milli!
No oczywiście,że pomogłaś!!! :))) Dzięki wielgaśne!!! Jeśli zrobię oszałamiającą karierę we Włoszech to dzięki Tobie! A czy nadużyciem będzie zapytać się kim jest osoba, która mi tak pomogła? Jesteś zawodową 'tłumaczką'? Pozdrawiam!

prosze mnie nie obrazac, zadna zawodowa tlumaczka. Zeby znac dobrze jezyk nie trzeba byc zawodowym tlumaczem. Wystarczy sluchac jezyk od dziecinstwa, bawic sie nim, wylapywac niuanse, zarty slowne i dialekty a poza tym lubiec opere i wiedziec, ze czesto uzywano cholernego szyku przestawnego .. Pozdrowka i "in bocca al lupo" we Wloszech. daj znac gdzie bedziesz "koncertowac" to przyjdziemy ci pokibicowac...

Wasz wysiłek 'tłumaczeniowy' się już przydał. Profesor od śpiewu był bardzo zadowolony z efektu. Nigdy muzyki dawnej nie śpiewałam więc to dla mnie stres dodatkowy. Przesłuchanie mamy 28.X. na AM! Wcześniej muszę jednak nagranie zrobić...ZAPRASZAM! A jak się uda to...:)))
To kim Ty jesteś Milli? Jakieś małe cv (hihi). Jako kto pracujesz, gdzie...imiona, kontakty, telefony...:)))
Pozdrówy!

A z tym Permesso...w sumie jakoś fajniej brzmi jeśli to oznaczałoby imię własne...ale nie ma tam takiej postaci ni nic...więc to raczej o przyzwolenie chodzi...ale wtedy nie bardzo rozumiem...dlaczego 'kochany'? Kto kochany? La Musica jest przecież amata...Czyż nie?...

Alegoryczna postać Muzyki ogłasza, że w swojej pieśni opowiadać będzie o losach mitycznego śpiewaka, Orfeusza.
Czyli jako postać - osoba, może być:amato a voi - (dosłownie) -kochany wam
jeszcze do tego ze swojego łaskawego przyzwolenia...tak to rozumiem.
Powodzenia.

Kochane moje ! Internet to fajna rzecz alte trzeba wiedziec skad sciagac teksty ! Nie pasowalo mi to od poczatku. Poszukalam troche i znalazlam o co chodzi "dal mio Parmasso amato" i teraz juz jest wszystko jasne "Z mojego ukochanego Parnasu przychodze". Biedny Monteverdi chyba sie w grobie przewraca jak slyszy swoja opere zdeformowana ... Spiewaczka, powiedz swoim profesorom, ze jak Ci daja jakis tekst to niech najpierw sprawdza czy to jest libretto bez bledow. Pozdrowienia i wielu sukcesow

Hmmm...To teraz już zgłupiałam na maxa! To wina profesorów nie jest, nawet nie netu...mam w ręku 2 wydania partytur (1 austriackie, 2 prosto z Włoch od tych Włochów, którzy to będą robić i się podobno na rzeczy znają) i w obu stoi jak byk "Permesso"...tylko raz z dużej raz z małej...A Parnas to chyba Parnaso...ale sensowne wydaje mi się to, co Tujaga trochę wyżej napisała...Chyba, że po prostu Monteverdi niewyraźnie kursywą napisał i przez te wszystkie wieki się ten błąd powtarza...to się w sumie często zdarza...Aż se rymłam. :)