W dniu 18 lipca 2007 ukazał się nowy okólnik włoskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych objaśniający ustawę o pobycie obywateli UE z dnia 06/02/2007. Od razu uprzedzam, ze włoscy urzędnicy już się zaczęli przeciw niemu buntować, nie chcąc uznać jego ważności (choć jest podpisany przez ministra) i twierdząc, ze to nie dyspozycje prawne, a jedynie jakiś bezwartościowy “świstek”. Wielu z nich na forum deklaruje, ze nie ma zamiaru stosować się do wytycznych ministerstwa, gdyż nie maja one potwierdzenia w prawie włoskim.
Oto streszczenie głównych paragrafów okólnika:
1. Prawo do pobytu na takich samych zasadach jak obywatele UE maja również obywatele państw Europejskiej Strefy Ekonomicznej (Norwegia, Islandia i Liechtenstein) oraz Szwajcarii i San Marino.
2. Panstwo włoskie powinno ułatwiać wstęp na swoje terytorium krewnym pracownika UE, którzy nie mieszczą się w kategoriach wymienionych w art. 2 ustawy (małżonek, potomek własny lub małżonka w wieku poniżej 21 lat lub na jego utrzymaniu oraz krewni wstępni [rodzice, dziadkowie] w linii prostej), a pozostają na utrzymaniu lub tez są pod stalą opieka pracownika UE ze względu na stan zdrowia. Należy wówczas złożyć następujące dokumenty:
- zaświadczenie o stopniu pokrewieństwa wydane przez kraj pochodzenia
- oświadczenie (autodichiarazione) obywatela UE o utrzymywaniu danej osoby/o wspólnym z nią zamieszkiwaniu lub o istnieniu poważnych problemów zdrowotnych, które powodują wymóg stałej opieki ze strony obywatela UE
- ubezpieczenie zdrowotne osoby pozostającej na utrzymaniu/pod opieka
- oświadczenie obywatela UE o posiadaniu środków finansowych wystarczających na utrzymanie siebie i krewnego
3. Zameldowanie nieletnich bez opieki następować ma na podstawie decyzji odpowiedniego sadu dla nieletnich.
4. Pojawia sie kwestia – nie poruszona w ustawie – zameldowania osób przebywających we Włoszech z powodów religijnych.
5. W momencie przedstawiania dokumentacji dotyczącej wykonywanej pracy (zwłaszcza samozatrudnienia) należy pamiętać, ze ma ona umożliwić władzom sprawdzenie, czy ona nie ustala i czy zainteresowany nadal ma prawo do pobytu. Ministerstwo twierdzi bowiem, ze jeśli obywatel UE przestaje pracować i nie spełnia wymagań pozwalających mu pozostać we Włoszech (ubezpieczenie, środki na utrzymanie), stanowi to podstawę do jego wydalenia z Włoch (!).
6. Niejasno zostaje sprecyzowane, w jaki sposób należy udowodnić posiadanie odpowiednich środków finansowych – może to być „odpowiednia dokumentacja“ (nie są jednak podane żadne przykłady) lub oświadczenie (autodiachiarazione – Ministerstwo zobowiązało się do wysłania gminom odpowiednich formularzy). Wyżej wspomniane środki muszą pochodzić z legalnych źródeł, a oświadczenia będą kontrolowane (prawdopodobnie wyrywkowo).
7. No i ubezpieczenie – tu dali czadu. Polisa ubezpieczeniowa ma być ważna co najmniej rok (!) lub być ważna na czas trwania studiów/kursów, jeśli trwają one krócej niż 12 miesięcy. Do zameldowania liczą się unijne formularze E106, E120, E121/E 33, E109/E 37, ale (UWAGA!) nie jest uznawana za odpowiednie ubezpieczenie Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego!
8. Pracownicy sezonowi powinni zostać zapisani do spisu ludności tymczasowej, a nie zameldowani jak reszta (choć w ustawie nie ma o tym mowy, a jedynie precyzuje się, ze powyżej 3 miesięcy należy się zameldować), a po najwyżej 12 miesiącach muszą być z niego usunięci.
9. Obywatele UE, którzy od 5 lat posiadają ważną kartę pobytu lub którym karta ta się kończy, również ci, którzy pochodzą z państw, które weszły do UE w 2004 lub 2007 roku (urzędnicy często twierdza, ze wymagane 5 lat legalnego pobytu liczy się od momentu wejścia kraju pochodzenia do UE, nie od daty wydania CdS, wiec nie chcą wydawać prawa do stałego pobytu np. Polakom czy Bułgarom!), mogą wystąpić o prawo do stałego pobytu, gdyż za datę rozpoczęcia pobytu we Włoszech należy uznawać datę wydania CdS/PdS. Okólnik jasno wyjaśnia, ze karta pobytu stanowi wystarczający dowód 5-letniego legalnego pobytu, a większość urzędników upiera się, ze należy brać pod uwagę jedynie datę zameldowania.
10. Posiadacze kończącej się karty pobytu, którzy nie osiągnęli 5-letniego okresu przebywania we Włoszech muszą przedstawić dokumentacje przewidziana w ustawie n. 30 z dnia 06/02/2007, a gmina wystawić ma wówczas “świstek” o złożeniu wniosku o zameldowanie, odebrać kartę pobytu i oddać ja kwesturze.
11. Jesli obywatel UE posiada ważną kartę pobytu, a nie dokonał wcześniej zameldowania (jak ja;-)), może wystąpić o zameldowanie na podstawie tej właśnie karty pobytu (bez przedstawiania innej dokumentacji, gdyż posiadanie karty pobytu dowodzi spełniania warunków pobytu), a gmina powinna wysłać jedynie straż miejska w celu sprawdzenia prawdziwości podanego adresu oraz odebrać kartę pobytu i przekazać ja kwesturze. (Juz widzę, jak urzędnicy się do tego stosują, ha!;-P)