Czas przeszły historyczny w języku włoskim - użycie
Czasu przeszłego historycznego passato remoto używamy do wyrażenia czynności przeszłej, dokonanej, niezwiązanej z teraźniejszością. Często ważne jest tu subiektywne podejście mówiącego do danego wydarzenia.
| Appena laureato Roberto si trasferì a Roma. | Zaraz po zdobyciu tytułu magistra Robert, przeprowadził się do Rzymu. |
| I nonni di Nina emigrarono in Australia negli anni settanta. | Dziadkowie Niny wyemigrowali do Australii w latach siedemdziesiątych. |
| In che anno tornò dalla Germania, Signora? | W którym roku wróciła Pani z Niemiec? |
| Vendemmo questa casa molti anni fa, nel 1980. | Sprzedaliśmy ten dom dawno temu, w 1980. |
| La guerra durò cinque anni. | Wojna trwała pięć lat. |
| La ragazza si ammalò quando aveva cinque anni. | Dziewczynka rozchorowała się, kiedy miała pięć lat. |
| Fu una faccenda di poca importanza. | To była sprawa małej wagi. |
Zwróćmy uwagę na różnicę między passato remoto a passto prossimo (jest związek z teraźniejszością):
| passato remoto | Da bambino ebbi una baby sitter inglese. | Jako dziecko miałam angielską nianię. (nie wpłynęło to jednak znacząco na moje życie) |
| passato prossimo | Da bambino ho avuto una babby sitter inglese e per questo parlo molto bene l'inglese. | Jako dziecko miałam angielską nianię i dlatego mówię bardzo dobrze po angielsku. |
Zauważmy, że tłumaczenie na polski jest takie samo w przypadku obu czasów.
Passato remoto używamy często do przytaczania faktów historycznych:
| Cristoforo Colombo scoprì l'America nel 1492. | Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę w 1942 roku. |
| La seconda guerra mondiale terminò nel 1945. | Druga wojna światowa skończyła się w 1945 roku. |
| Il Rinascimento fu per l'Italia un periodo di grande splendore e ricchezza. | Renesans był dla Włoch okresem wielkiej chwały i bogactwa. |
| L'era dei dinosauri finì per le conseguenze dell'impatto di un asteroide sulla Terra. | Era dinozaurów zakończyła się z powodu upadku asteroidy na Ziemię. |
| Dalla caduta dell'Impero Romano fino al Risorgimento trascorsero parecchi secoli. | Od upadku Imperium Rzymskiego do Zjednoczenia Włoch upłynęło wiele stuleci. |
| La catastrofe ebbe luogo cento anni fa. | Katastrofa miała miejsce sto lat temu. |
Jest to także czas narracyjny typowy dla języka literatury czy prasy:
| "Valeria capì dai miei occhi, afferrò le carte, le intascò, si alzò."(Gina Lagorio) | Waleria zrozumiała po moich oczach, chwyciła papiery, schowała je i wstała. |
| "Lo presero i ferrovieri, e lo tennero qualche tempo alla stazione." (Carlo Levi) | Kolejarze wzięli go i zatrzymali jakiś czas na stacji. |
| "Il babbo arrivò improvvisamente un pomeriggio." (Vasco Pratolini) | Tatuś przyjechał niespodziewanie pewnego popołudnia. |
| "Fui svegliato dal telefono. Accesi la luce, in pigiama andai a rispondere." (Dino Buzzati) | Obudził mnie telefon. Zapaliłem światło, poszedłem odebrać w piżamie. |
Na koniec ważna uwaga: we Włoszech południowych czas passato remoto używany jest w mowie potocznej zamiast passato prossimo.