Tryb przypuszczający złożony w języku włoskim - tworzenie
Tryb przypuszczający prosty condizionale semplice tworzymy poprzez odcięcie od bezokolicznika końcówek -are, -ere lub -ire i (w zależności od osoby) wstawienie na ich miejsce następujących zakończeń:
| -are | -ere | -ire | |
| io | -erei | -erei | -irei |
| tu | -eresti | -eresti | -iresti |
| lui/lei | -erebbe | -erebbe | -irebbe |
| noi | -eremmo | -eremmo | -iremmo |
| voi | -ereste | -ereste | -ireste |
| loro | -erebbero | -erebbero | -irebbero |
A oto pełna odmiana w trzech koniugacjach:
Pierwsza koniugacja:
| cantare | śpiewać | |
| io | canterei | zaśpiewałbym |
| tu | canteresti | zaśpiewałbyś |
| lui/lei | canterebbe | zaśpiewałby |
| noi | canteremmo | zaśpiewalibyśmy |
| voi | cantereste | zaśpiewalibyście |
| loro | canterebbero | zaśpiewaliby |
Druga koniugacja:
| leggere | czytać | |
| io | leggerei | przeczytałbym |
| tu | leggeresti | przeczytałbyś |
| lui/lei | leggerebbe | przeczytałby |
| noi | leggeremmo | przeczytalibyśmy |
| voi | leggereste | przeczytalibyście |
| loro | leggerebbero | przeczytaliby |
Trzecia koniugacja:
| finire | kończyć | |
| io | finirei | skończyłbym |
| tu | finiresti | skończyłbyś |
| lui/lei | finirebbe | skończyłby |
| noi | finiremmo | skończylibyśmy |
| voi | finireste | skończylibyście |
| loro | finirebbero | skończyliby |
Należy pamiętać, że w przypadku regularnych czasowników, kończących się na -care oraz -gare musimy dodać do końcówki literę 'h':
| cercare | szukać | |
| io | cercherei | szukałbym |
| tu | cercheresti | szukałbyś |
| lui/lei | cercherebbe | szukałby |
| noi | cercheremmo | szukalibyśmy |
| voi | cerchereste | szukalibyście |
| loro | cercherebbero | szukaliby |
| pagare | płacić | |
| io | pagherei | płaciłbym |
| tu | pagheresti | płaciłbyś |
| lui/lei | pagherebbe | płaciłby |
| noi | pagheremmo | płacilibyśmy |
| voi | paghereste | płacilibyście |
| loro | pagherebbero | płaciliby/ |
Natomiast regularne czasowniki zakończone na -ciare oraz -gare będą tracić w odmianie literę 'i':
| magiare | jeść | |
| io | mangerei | jadłbym |
| tu | mangeresti | jadłbyś |
| lui/lei | mangerebbe | jadłby |
| noi | mangeremmo | jedlibyśmy |
| voi | mangereste | jedlibyście |
| loro | mangerebbero | jedliby |
| cominciare | zaczynać | |
| io | comincerei | zacząłbym |
| tu | cominceresti | zacząłbyś |
| lui/lei | comincerebbe | zacząłby |
| noi | cominceremmo | zaczelibyśmy |
| voi | comincereste | zaczelibyście |
| loro | comincerebbero | zaczęliby |
Zwróćmy uwagę, że tak jak w czasie futuro semplice, końcówki pierwszej i drugiej koniugacji są takie same i zaczynają sie od -e-, natomiast końcówki trzeciej koniugacji zaczynają się od -i-.
Cała odmiana trybu condizionale semplice jest podobna do odmiany czasu futuro semplice, uważajmy jednak na następujące różnice:
- pierwsza osoba w condizionale ma końcówkę -erei lub -irei, druga liczby pojedynczej w futuro -erai lub -irai:
| condizionale semplice | futuro semplice | |||||
| 1. osoba liczby pojedynczej |
canterei | zaśpiewałbym | 2. osoba liczby pojedynczej |
canterai | zaśpiewasz | |
| -erei | -erai | |||||
- pierwsza osoba liczby mnogiej w condizionale ma końcówkę -eremmo lub -iremmo, a w futuro -eremo, -iremo:
| condizionale semplice | futuro semplice | |||||
| 1. osoba liczby mnogiej |
canteremmo | zaśpiewalibyśmy | 1. osoba liczby mnogiej |
canteremo | zaśpiewamy | |
| -eremmo | -eremo | |||||
- druga osoba liczby mnogiej w condizionale kończy się na -ereste lub -ireste, a w futuro na -erete, -irete :
| condizionale semplice | futuro semplice | |||||
| 2. osoba liczby mnogiej |
cantereste | zaśpiewalibyście | 2. osoba liczby mnogiej |
canterete | zaśpiewacie | |
| -ereste | -erete | |||||
W trybie condizionale mamy następujące czasowniki nieregularne:
Na początek czasownik essere:
| essere | być | |
| io | sarei | byłbym |
| tu | saresti | byłbyś |
| lui/lei | sarebbe | byłby |
| noi | saremmo | bylibyśmy |
| voi | sareste | bylibyście |
| loro | sarebbero | byliby |
Trzy czasowniki nieregularne pierwszej koniugacji mają końcówki -are:
| io | -arei |
| tu | -aresti |
| lui/lei | -arebbe |
| noi | -aremmo |
| voi | -areste |
| loro | -arebbero |
| dare - dawać | fare - robić | stare - przebywać, miewać się |
|
| io | darei | farei | starei |
| tu | daresti | faresti | staresti |
| lui/lei | darebbe | farebbe | starebbe |
| noi | daremmo | faremmo | staremmo |
| voi | dareste | fareste | stareste |
| loro | darebbero | farebbero | starebbero |
Główną cechą odmiany innych czasowników nieregularnych w condizionale semplice, jest brak początkowego -e- w końcówkach. Oto końcówki i odmiana przykładowego czasownika:
| io | -rei |
| tu | -resi |
| lui/lei | -rebbe |
| noi | -remmo |
| voi | -reste |
| loro | -rebbero |
| avere | mieć | |
| io | avrei | miałbym |
| tu | avresti | miałbyś |
| lui/lei | avrebbe | miałby |
| noi | avremmo | mielibyśmy |
| voi | avreste | mielibyście |
| loro | avrebbero | mieliby |
Podobnie odmieniają się czasowniki:
| andare | iść, jechać |
| dovere | musieć |
| potere | móc |
| sapere | wiedzieć |
| vivere | żyć |
| vedere | widzieć |
Pozostałe czasowniki nieregularne dodatkowo podwajają -r- w końcówce:
| io | -rrei |
| tu | -rresti |
| lui/lei | -rrebbe |
| noi | -rremmo |
| voi | -rreste |
| loro | -rremmo |
| bere - pić | |
| io | berrei |
| tu | berresti |
| lui/lei | berrebbe |
| noi | berremmo |
| voi | berreste |
| loro | berrebbero |
Niektórym z nich oprócz tego znika litera -l- lub -n- przed końcówką bezokolicznikową:
| volere - chcieć | |
| io | vorrei |
| tu | vorresti |
| lui/lei | vorrebbe |
| noi | vorremmo |
| voi | vorreste |
| loro | vorrebbero |
| rimanere - zostawać | tenere - trzymać | venire - przychodzić | |
| io | rimarrei | terrei | verrei |
| tu | rimarresti | terresti | verresti |
| lui/lei | rimarrebbe | terrebbe | verrebbe |
| noi | rimarremmo | terremmo | verremmo |
| voi | rimarreste | terreste | verreste |
| loro | rimarrebbero | terrebbero | verrebbero |
Uwaga: we włoskim trybie przypuszczającym, w odróżnieniu od polskiego, nie widać rodzaju, czyli canterebbe znaczy zarówno śpiewałby, śpiewałaby jak i śpiewałoby itd.
Na koniec pełne zdania z trybem condizionale semplice:
| Signore, potrei farLe una domanda? | Czy mogłabym zadać panu pytanie? |
| Loro partirebbero volentieri con noi in America. | Oni chętnie wyjechaliby z nami do Ameryki. |
| Andresti al supermercato a fare la spesa? | Poszedłbyś do supermarketu na zakupy? |
| Non abiterei mai in questa casa. | Nigdy nie zamieszkałbym w tym domu. |
| Potrei andare con voi? | Mogłabym pójść z wami? |