Tryb łączący w języku włoskim - congiuntivo - użycie

Tryb łączący nie występuje w języku polskim i niestety sprawia trudność Polakom.

Wyraża on treści subiektywne, nacechowane emocjonalnie, zależne od naszej postawy, stanu ducha, woli, pragnienia. Odnosi się do naszej osobistej wizji faktów, nie jest obiektywny. Przedstawia zajwiska możliwe, chciane (bądź nie), ale niepewne.

Sami Włosi nie zawsze posługują się tym trybem, jednakże warto go poznać, ponieważ używanie go świadczy o naszym obyciu językowym i wysokiej kulturze.

Tryb łączący stosujemy najczęściej w zdaniach złożonych, jeśli zdanie główne wyraża:

1) subiektywną opinię:

Penso che…	Myślę, że...
playCredo che...	Sądzę, że.../ Wierzę, że...
Supopongo che…	Przypuszczam, że...
Ritengo che…	Uważam, że...
Mi pare che…	Wydaje mi się, że...
playMi sembra che...	Wydaje mi się, że...

Spójrzmy na kilka przykładów:

playPenso che siamo già pronti.	Myślę, że jesteśmy już gotowi.
playCredo che tutti gli italiani siano simpatici.	Sądzę, że wszyscy Włosi są sympatyczni.
playMi sembra che lui sia triste.	Wydaje mi się, że on jest smutny.
playNon ci credo che lui non capisca niente.	Nie wierzę, że on nic nie rozumie.

2) wątpliwość, niepewność:

Si dice che…	Mówi się, że...
Dicono che…	Mówią, że...
Si racconta che…	Opowiadają, że...
Sembra che…	Wydaje się, że...
playPare che...	Wydaje się, że...
Può darsi che…	Może być, że.../Być może...
Può essere che…	Może być, że.../Być może...
playDubito che...	Wątpię, że...
playNon so se...	Nie wiem czy...
playNon sono sicuro se...	Nie jestem pewien czy...
playNon sono certo se...	Nie jestem pewien czy...

Zobaczmy kilka przykładów:

playDubitava se tu lo avessi capito bene.	Miał wątpliwości, czy dobrze go zrozumiałeś.
playNon so se sia arrivato.	Nie wiem, czy przyjechał.
playNon sono convinto che lui possa fare tutto da solo.	Nie jestem przekonany, czy on da radę zrobić wszystko sam.
playNon sono sicuro se sia una buona idea.	Nie jestem pewna, czy to jest dobry pomysł.

3) możliwość, prawdopodobieństwo

È possibile che…	Jest możliwe, że…
È probabile che…	Jest prawdopodobne, że…

I poniżej przykładowe zdania:

playÈ possibile che loro siano già tornati dalle vacanze, ma non se sono certa.	Możliwe, że już wrócili z wakacji, ale nie jestem tego powna.
playÈ probabile che ci abbiano invitato al matrimonio solo perché le loro madri insistevano.	Jest to prawdopodobne, że zaprosili nas nas ślub tylko dlatego, że nalegała ich matki.

4) strach, obawę

Temo che…	Obawiam się, że…
playHo paura che...	Boje się, że...

I dwa przykłady przykładów:

playTemo che non ci ascoltino.	Obawiam się, że nas nie posłuchają.
playNon sono ancora tornati, ho paura che abbiano avuto un incidente.	Jeszcze nie wrócili, boję się, że mieli wypadek.

5) chęć, pragnienie

playVoglio che...	Chcę, żeby...
playDesidero che...	Pragnę, żeby.../ Życzę sobie, żeby...
playMi auguro che...	Życzę sobie, żeby...

Na przykład:

playVoglio che tu conosca tutta la verità!	Chcę, żebyś poznał całą prawdę!
playDesidero che la nostra vita sia tranquilla e gioiosa.	Pragnę, żeby nasze życie było spokojne i radosne.

6) konieczność, możliwość

playBisogna che...	Trzeba, żeby...
playOccorre che...	Trzeba, żeby...
playÈ necessario che...	Jest konieczne...

Poniżej przykładowe zdania:

playBosogna che facciate tutto quello che vi diciamo.	Trzeba, żebyście robili wszystko, co wam mówimy.
playPer trovare un buon lavoro occore che uno sia ben istruito.	Żeby znaleźć dobrą pracę, trzeba być dobrze wykształconym.
playÈ necessario che tutti escano dall'edificio.	Jest konieczne, żeby wszyscy wyszli z budynku.

7) oczekiwanie, nadzieję

playAspetto che...	Oczekuję, że...
playSpero che...	Mam nadzieję, że...
playImmagino che...	Wyobrażam sobie, że...
playPreferisco che...	Wolę...

I spojrzmy na przykłady:

playSpero che adesso possiamo parlarne tranquillamente.	Mam nadzieję, że teraz możemy porozmawiać o tym spokojnie.
playImmagino che vogliate risposarvi dopo il viaggio così lungo.	Wyobrażam sobie, że chcecie odpocząć po tak długiej podróży.
playPreferisco che tu taccia.	Wolę, żebyś milczał.

Dodatkowo, użyjemy trybu łączącego po wyrażeniach, które odzwierciedlają nasz stan ducha, nasz humor, np.:

	tłumaczenie		tłumaczenie
playÈ facile che...	Jest łatwo...	playÈ difficile che...	Jest trudno...
playÈ possibile che...	Jest możliwe, że...	playÈ impossibile che...	Jest niemożliwe, że...
playÈ probabile che...	Jest prawdopodobne, że...	playÈ improbabile che...	Jest nieprawdopodobne, że...
playÈ bello che...	To pięknie, że...	playÈ brutto che...	To brzydko, że...
playÈ giusto che...	To sprawiedliwe, że...	playÈ ingiusto che...	To niesprawiedliwe, że...
playÈ meglio che...	Lepiej, że...	playÈ peggio che...	Gorzej, że...
playSono triste che...	Jestem smutny, że...	playSono felice che...	Jestem szczęśliwy, że...
playNon sono contento che...	Nie jestem zadowolony, że...	playSono contento che...	Jestem zadowolony, że...
playSono fiero che...	Jestem dumny, że...	playHo vergogna che...	Wstydzę się, że..

Oczywiście nie sposób podać wszystkie wyrażenia, po których użyjemy congiuntivo, te podane wyżej są tylko tymi naczęściej używanymi.

Dodatkowo, trybu łączącego użyjemy po następujących spójnikach:

	tłumaczenie		tłumaczenie
nonostante malgrado benché sebbene quantunque	mimo, że pomimo, że choć chociaż	affinché perché	aby żeby
a patto che a condizione che a meno che purché	pod warunkiem, że	qualora nel caso che	w przypadku o ile
prima che avanti che	przed tym jak	playin attesa che	w oczekiwaniu na

Spójrzym na kilka przykładów:

playNonostante sia una città caotica, mi sento bene qui.	Mimo, że jest to chaotyczne miasto, dobrze się tu czuję.
I suoi genitori l'hanno mandato in Spagna perché impari lo spagnolo.	Jego rodzice wysłali go do Hiszpanii, żeby nauczył się języka hiszpańskiego.
playTi presto i soldi a patto che li usi per compare solo le cose più necessarie.	Pożyczę ci pieniądzę pod warunkiem, że użyjesz ich po do, żeby kupić tylko najpotrzebniejsze rzeczy.

Oraz po następujących przysłówkach:

dovunque ovunque	gdziekolwiek
qualunque qualsiasi	jakikolwiek
playchiunque	ktokolwiek
playcomunque	jakkolwiek

Na przykład:

playDovunque tu vada io ti seguirò.	Gdziekowiek pójdziesz, podążę za tobą.
playQualunque cosa io faccia o dica, non le va mai bene!	Cokolwiek robię i mówię, nigdy jej nie pasuje!
playComunque vadano le cose, resterò con te.	Jakkolwiek potoczą się sprawy, zostanę z tobą.

Trybu łączącego użyjemy również w zdaniach podrzędnych, w których będzie występował stopeń najwyższy przymiotnika:

playÈ stata la vacanza più bella che abbiano fatto nella loro vita.	To były najpiękniejsze wakacje jakie zrobili sobie w całym ich życiu.
playÈ l'uomo più antipatico che io consca.	To najbardziej niesymatyczny człowiek jakiego znam.
playÈ il film più noioso che io abbia mai visto.	To najnudniejszy film jaki kiedykowiek widziałem.

Tryb congiuntivo będzie miał także zastosowanie w zdaniach niezależnych wyrażających wątpliwość, nadzieję lub pragnienie/życzenie:

playPerché non sono ancora arrivati? Che siano persi?	Dlaczego jeszcze nie przyjechali? Czyżby się zgubili?
playCari miei! Complimenti! Che abbiate una vita felice insieme!	Moi kochani! Gratulacje! Obyście wiedli razem szczęśliwe życie!

Tryb łączący w języku włoskim - congiuntivo - użycie

Ćwiczenia online: