Czasowniki zwrotne w języku włoskim
Czasowniki zwrotne - verbi riflessivi - to takie, w których wykonywana czynność "zwraca się" do osoby wykonującej, czyli wykonawca czynności jest jednocześnie jej odbiorcą.
playMario si rade ogni giorno. | Mario goli się codziennie. |
W powyższym zdaniu Mario jednocześnie goli (siebie samego) jak i jest golony (przez siebie samego), w odróżnieniu od zdania poniżej, gdzie fryzjer tylko goli, a klient tylko jest golony.
playIl barbiere rade il cliente. | Fryzjer goli klienta. |
W języku polskim czasownikom zwrotnym towarzyszy zawsze zaimek się. Jak już pewnie zauważyliście, jego włoskim odpowiednikiem jest si: "golić się" to po włosku radersi. Jednak w języku włoskim si będzie się odmieniało przez osoby i liczby razem z czasownikiem, podczas gdy w polskim pozostaje niezmienione.
lavarsi | myć się | |
io | playmi lavo | myję się |
tu | playti lavi | myjesz się |
lui/lei | playsi lava | myje się |
noi | playci laviamo | myjemy się |
voi | playvi lavate | myjecie się |
loro | playsi lavano | myją się |
Odmiana zaimka si jest niezależna od rodzaju czasownika i jest taka sama we wszystkich koniugacjach regularnych i nieregularnych.
Pamiętajmy, że podczas gdy w polskim się stawiamy najczęściej po czasowniku, we włoskim odmienione formy si znajdują się przed czasownikiem.
Jeśli czasowniki zwrotne występują z czasownikami modalnymi: dovere, potere, volere, zaimek si może znajdować się zarówno przed czasownikami, jak dołączyć się do bezokolicznika (w tej sytuacji, bezokolicznik gubi ostatnią samogłoskę):
playmi devo svegliare alle otto | muszę obudzić się o ósmej |
playdevo svegliarmi alle otto | muszę obudzić się o ósmej |
playti puoi sbagliare | możesz się mylić |
playpuoi sbagliarti | możesz się mylić |
playci vogliamo riposare | chcemy odpocząć |
playvogliamo riposarci | chcemy odpocząć |