Rodzajnik nieokreślony - język włoski
Przejdźmy teraz do tworzenia rodzajnika nieokreślonego.
Na początek dobra wiadomość: rodzajnik nieokreślony występuje tylko w liczbie pojedynczej. Jeśli chcemy powiedzieć o czymś niekonkretnym lub nieznanym w liczbie mnogiej, to najczęściej w ogóle nie poprzedzimy tego wyrazu rodzajnikiem (patrz też rozdział: RODZAJNIK CZĄSTKOWY):
playHo comprato libri e riviste. | Kupiłam książki i czasopisma. |
playHo ancora dubbi. | Mam jeszcze wątpliwości. |
playIn questo cassetto ci sono buste. | W tej szufladzie są koperty. |
W liczbie pojedynczej natomiast mamy do dyspozycji cztery rodzajniki: un i uno w rodzaju męskim oraz una i un' w rodzaju żeńskim.
Rodzajnik un postawimy przed rzeczownikami rodzaju męskiego rozpoczynającymi się od spółgłosek i większości samogłosek:
playun cane | pies |
playun ragazzo | chłopiec |
playun libro | książka |
playun tavolo | stół |
playun amico | przyjaciel |
playun esperto | ekspert |
playun inglese | Anglik |
playun oroscopo | horoskop |
playun uccello | ptak |
Zauważmy, że rodzajnikowi nieokreślonemu un odpowiadają rodzajniki określone il lub l'.
Z kolei rodzajnik nieokreślony uno znajdzie się przed tymi wyrazami, przed którymi stał rodzajnik określony lo, a więc takimi, które zaczynają się od "nieczystego s" (s+inna spółgłoska), z, gn, pn, ps, y oraz x:
playuno stile | styl |
playuno zio | wujek |
playuno gnocco | kluska |
playuno pneumatico | opona |
playuno psicologo | psycholog |
playuno yogurt | jogurt |
playuno xenofobo | ksenofob |
A oto zasady dotyczące rodzaju żeńskiego: rodzajnik nieokreślony una jest analogiczny do rodzajnika określonego la, stawiamy go zatem przed rzeczownikami żeńskimi rozpoczynającymi się od spółgłoski:
playuna madre | matka |
playuna donna | kobieta |
playuna casa | dom |
playuna borsa | torba |
playuna pizza | pizza |
Natomiast rodzajnik un' odpowiada rodzajnikowi określonemu l', a więc poprzedzimy nim wyrazy rodzaju żeńskiego rozpoczynające się od samogłosek:
playun'amica | przyjaciółka |
playun'enciclopedia | encyklopedia |
playun'italiana | Włoszka |
playun'oca | gęś |
playun'unghia | paznokieć |
Zwróćmy jeszcze uwagę na różnicę w zapisie:
playun amico | przyjaciel (w rodzaju męskim między rodzajnikiem un, a wyrazem zaczynającym się od samogłoski nie stawiamy apostrofu) |
playun'amica | przyjaciółka (w rodzaju żeńskim między rodzajnikiem un, a wyrazem zaczynającym się od samogłoski stawiamy apostrof) |
I na koniec tabelki zbiorcze:
Rodzaj męski | |
playun | przed wyrazami zaczynającymi się od samogłosek i większości spółgłosek |
playuno | przed wyrazami zaczynającymi się od s+spółgłoska, z, ps, pn, gn, y, x |
Rodzaj żeński | |
playun' | przed wyrazami zaczynającymi się od samogłosek |
playuna | przed wyrazami zaczynającymi się od spółgłosek |