Przyimek da - język włoski
Na początek tabela z formą ściągniętą (przyimek połączony z rodzajnikiem określonym):
rodzajnik+przyimek | da+la | da+il | da+lo | da+l' | da+le | da+i | da+gli |
przyimek ściągnięty | dalla | dal | dallo | dall' | dalle | dai | dagli |
Przyimek da:
1) w zdaniach w stronie biernej wskazuje na to, kto wykonał daną czynność:
playè stato rimproverato dalla mamma | został skarcony przez mamę |
playsono stata invitata a pranzo da Luigi | zostałam zaproszona na obiad przez Luigiego |
playil vestito cucito dalla sarta | ubranie uszyte przez krawcową |
playil giardino rovinato dalla grandine | ogród zniszczony przez grad |
2) określa ruch w kierunku osoby lub znajdowanie się u danej osoby:
playHo portato mio figlio dal medico. | Zaprowadziłem mojego syna do lekarza. |
playVieni con me dal parrucchiere? | Pójdziesz ze mną do fryzjera? |
playVado da Chiara. | Idę do Klary. |
playDevi andare dal professore. | Musisz iść do profesora. |
playOggi mangiamo da Marco. | Dziś jemy u Marka. |
playHo lasciato il libro da Monica. | Zostawiłam książkę u Moniki. |
3) wyraża oddalanie się z miejsca:
playTorno da Firenze. | Wracam z Florencji. |
playSi è allontanato dalla piazza. | Oddalił się z placu. |
playVado dalla casa degli amici | Idę z domu przyjaciół. |
playRitorno dagli amici. | Wracam od przyjaciół. |
4) wskazuje na pochodzenie:
playÈ nato da una nobile famiglia. | Urodziła się w szlacheckiej rodzinie. |
playLui proviene dal Sud. | On pochodzi z południa. |
playQuesto fax è arrivato da Lisbona. | Ten fax przyszedł z Lizbony. |
playChe buono questo vino! Da dove viene? | Jakie dobre wino! Skąd pochodzi? |
5) określa przeznaczenie przedmiotu:
playgli occhiali da sole | okulary przeciwsłoneczne |
playla camera da letto | sypialnia |
playil cane da caccia | pies do polowań |
playlo spazzolino da denti | szczoteczka do zębów |
6) wskazuje przyczynę wydarzenia:
playIn città si soffoca dal gran caldo. | W mieście można się udusić z gorąca. |
playSe non accendi il termosifone, muoio dal freddo. | Jeśli nie włączysz kaloryfera, umrę z zimna. |
playÈ arrossito dalla vergogna. | Zaczerwienił się ze wstydu. |
playIl bambino è gridato dalla paura. | Dziecko krzyknęło ze strachu. |
I na koniec kilka wyrażeń frazeologicznych, które nie podlegają żadnym regułom i warto nauczyć się ich na pamięć:
playHo tanto da fare che non so da dove cominciare. | Mam tyle do zrobienie, że nie wiem od czego zacząć. |
playSu, da bravo, fa' subito quello che dico! | No już, bądź grzeczny, rób co mówię! |
playÈ emigrato e nel altro paese ha dovuto ricominciare tutto da capo. | Wyemigrował i w nowym kraju musiał zaczynać wszystko od początku. |
playSi toglie il pane dalla bocca per far studiare il figlio e per non fargli mancare niente. | Odbiera sobie chleb od ust, żeby jego syn mógł studiować i niczego mu nie brakowało. |